सावित्रीबाई फुले या महाराष्ट्रातील एक समाजसुधारक आणि शिक्षणतज्ञ होत्या, ज्यांना भारतातील स्त्री शिक्षणाच्या क्षेत्रातील अग्रगण्य व्यक्तींपैकी एक मानले जाते. त्यांचा जन्म 3 जानेवारी 1831 रोजी महाराष्ट्रातील नायगाव येथे शेतकरी कुटुंबात झाला. त्यांचे पती, ज्योतिराव फुले हे देखील एक समाजसुधारक होते ज्यांनी भारतातील महिला आणि उपेक्षित समुदायांचे जीवन सुधारण्यासाठी त्यांच्या प्रयत्नांना पाठिंबा दिला.
सावित्रीबाई फुले यांना भारतीय समाजातील स्त्रियांच्या खालच्या दर्जाबद्दल, विशेषतः मुलींमधील शिक्षणाच्या खालच्या पातळीबद्दल खूप चिंता होती. महिलांना सक्षम बनवण्यासाठी आणि त्यांना सामाजिक, राजकीय आणि आर्थिक जीवनात सहभागी होण्यासाठी तसेच त्यांना सक्षम बनवण्यासाठी शिक्षण देण्याचे महत्कार्य सुरू केले.
स्त्रियांच्या विकासासाठी शिक्षण ही गुरुकिल्ली आहे, असा त्यांचा विश्वास होता. या प्रश्नाला उत्तर म्हणून सावित्रीबाई फुले यांनी १८४८ मध्ये पुण्यात मुलींची पहिली शाळा उघडली, जी भारतातील स्त्री शिक्षणाच्या इतिहासातील एक महत्त्वाचा टप्पा मानला जातो.
सावित्रीबाई फुले यांनी भारतातील दलित (पूर्वी अस्पृश्य म्हणून ओळखले जाणारे) आणि इतर उपेक्षित समुदायांचे जीवन सुधारण्यासाठी कार्य केले. त्यांनी भेदभावाविरुद्ध लढा दिला आणि सर्व लोकांसाठी समानता आणि न्याय वाढवण्यासाठी काम केले, त्यांची सामाजिक स्थिती किंवा पार्श्वभूमी भक्कम नसली तरी त्यांनी महिलांच्या हक्कांसाठी लढा दिला आणि समाजात त्यांचे स्थान सुधारण्याचे काम केले.
सावित्रीबाई फुले यांचे 10 मार्च 1897 रोजी पुण्यात निधन झाले, परंतु त्यांचा वारसा आजही भारतीय महिला चालवत आहेत. भारतातील महिला आणि उपेक्षित समुदायांसाठी त्यांनी जे कार्य केले त्यामुळे स्त्री शक्तीसाठी आजही उज्ज्वल भविष्यासाठी आशा पल्लवित आहेत. महिला शिक्षणाच्या क्षेत्रातील अग्रणी आणि सामाजिक न्याय आणि समानतेसाठी एक धैर्यवान क्रांतिज्योती म्हणून त्यांचे स्मरण केले जाते.
Savitribai Phule Short Information In English
Savitribai Phule was a social reformer and educationist from Maharashtra, India, who is considered to be one of the pioneering figures in the field of women’s education in India. She was born on January 3, 1831, in Naigaon, Maharashtra, into a family of farmers. Her husband, Jyotirao Phule, was also a social reformer who supported her efforts to improve the lives of women and marginalized communities in India.
Savitribai Phule was deeply concerned about the poor status of women in Indian society, particularly the low levels of education among girls. She believed that education was the key to empowering women and enabling them to participate in social, political, and economic life. In response to this issue, Savitribai Phule opened the first girls’ school in Pune in 1848, which was a major milestone in the history of women’s education in India.
Savitribai Phule also worked to improve the lives of Dalits (formerly known as untouchables) and other marginalized communities in India. She fought against discrimination and worked to promote equality and justice for all people, regardless of their social status or background. She also advocated for the rights of women and worked to improve their position in society.
Savitribai Phule died on March 10, 1897, in Pune, but her legacy lives on as a symbol of hope and inspiration for women and marginalized communities in India. She is remembered as a pioneer in the field of women’s education and a courageous advocate for social justice and equality.