संकष्टी चतुर्थी म्हणजे काय, त्याचे महत्त्व, आणि व्रत अशा विविध बाबींचे वर्णन या संपूर्ण लेखात केलेले आहे. चला तर मग पाहुयात संकष्ट चतुर्थी विषयी मराठी माहिती…
संकष्टी चतुर्थी म्हणजे काय | Sankashti Chaturthi Mhanje kay
√ कृष्ण पक्षातील चतुर्थीस संकष्टी किंवा संकष्ट चतुर्थी असे म्हणतात. संकष्टी चतुर्थीला ‘संकटहार चतुर्थी’ असे देखील म्हणतात.
√ संकष्टीला गणपतीची पूजा केली जाते. या दिवशी व्रत – उपवास केले जातात ज्यामध्ये चंद्रदर्शनाला विशेष महत्त्व असते.
√ एका वर्षात १२ संकष्टी असतात आणि जर अधिकमास असेल तर १३ संकष्टी चतुर्थी असतात.
√ श्री गणेशाला हा दिवस समर्पित केला जातो. या दिवशी श्री गणेशाची मनोभावे उपासना केली जाते.
संकष्टी चतुर्थीचे व्रत / उपवास –
√ संकष्टी चतुर्थीला श्री गणेश देवाची पूजा करण्याचे महत्त्व आहे. श्री गणेशमूर्ती पूजन करून मोदक, कलश – श्रीफळ त्यासमोर ठेवणे तसेच पूजेचे सर्व साहित्य जसे की पाचपालवी, पाच धान्ये, हळदी – कुंकू, फुले, स्वच्छ पाणी अशी पूजेची मांडणी करावी.
√ गणपतीचे पूजन करताना अथर्वशीर्षाचे पठण केले जाते.
√ संकष्टीला अगदी कडक उपवास पकडण्याचे नियम आहेत. दिवसभर काहीही ग्रहण न करता रात्री चंद्रदर्शन करून गणपतीला नैवेद्य दाखवणे आणि उपवास सोडणे.
√ स्त्री आणि पुरुष दोघेही हे व्रत करू शकतात. या व्रताचा काल हा आमरण असतो. काहीजण हे व्रत एकवीस वर्ष करतात तर काहीजण एकवर्ष हे व्रत पकडतात.
√ संकष्टीला व्रत पकडल्यावर व्रतकथा ऐकणे किंवा वाचणे हा नियम आहे.
√ जी संकष्ट चतुर्थी मंगळवारी येते तिला अंगारकी संकष्टी चतुर्थी म्हटले जाते. अधिक मासातील अंगारकी चतुर्थी ही एकवीस वर्षांतून एकदाच येते.
√ श्री गणेश ही बुद्धीची देवता असल्याने आपल्याही जीवनात बुद्धीची प्रगल्भता यावी यासाठी संकष्टीला व्रत पकडले जाते. तसेच जीवनातील विघ्ने दूर होऊन आनंदप्राप्ती व्हावी अशी इच्छा ठेवली जाते.
तुम्हाला संकष्टी चतुर्थी – मराठी माहिती (Sankashti Chaturthi Mahiti Marathi) हा लेख आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…