प्रस्तुत लेख हा जीवन विम्याविषयी (Jeevan Vima Mahiti Marathi) माहिती देणारा मराठी लेख आहे. या लेखात जीवन विमा म्हणजे काय आणि त्याचे प्रकार अशी प्राथमिक स्वरूपाची माहिती चर्चिली आहे.
Table of Contents
जीवन विमा – मराठी माहिती • Life Insurance Marathi Mahiti •
• जीवन विमा हा एक आर्थिक करार आहे जो विमाधारक व्यक्तीच्या मृत्यूनंतर लाभार्थ्यांना (सामान्यतः कुटुंबातील सदस्यांना) पेआउट प्रदान करतो.
• पॉलिसीधारक विमा कंपनीला नियमित प्रीमियम भरतो आणि त्या बदल्यात, विमाधारक एकरकमी रक्कम देण्याचे वचन देतो.
• विम्याला मृत्यू लाभ म्हणून ओळखले जाते. विमाधारक व्यक्तीचे निधन झाल्यावर लाभार्थ्यांना ती रक्कम प्राप्त होत असते.
• हे आर्थिक संरक्षण विमाधारक व्यक्तीच्या प्रियजनांसाठी, खर्च कव्हर करण्यासाठी किंवा त्यांच्या मृत्यूनंतर कर्ज फेडण्यात मदत करते. जीवन विमा पॉलिसी वैयक्तिक गरजा आणि प्राधान्यांनुसार कव्हरेज, कालावधी आणि खर्चाच्या संदर्भात बदलू शकतात.
• जीवन विम्याचे प्रकार • Types Of Life Insurance •
१. टर्म लाइफ इन्शुरन्स (मुदत जीवन विमा) – विशिष्ट मुदतीसाठी, जसे की १०, २० किंवा ३० वर्षे कव्हरेज प्रदान करते. मुदतीदरम्यान विमाधारकाचा मृत्यू झाल्यास, लाभार्थ्यांना मृत्यू लाभ मिळतो. जर विमाधारक व्यक्तीचे निधन होण्यापूर्वी मुदत संपली तर कोणतेही पेआउट नाही.
२. संपूर्ण जीवन विमा – विमाधारक व्यक्तीच्या संपूर्ण आयुष्यासाठी कव्हरेज ऑफर करते. हे बचत किंवा गुंतवणूक घटकासह मृत्यू लाभ एकत्र करते, ज्याला रोख मूल्य म्हणून ओळखले जाते, जे कालांतराने वाढते. मुदत जीवन विम्याच्या तुलनेत प्रीमियम सामान्यतः जास्त असतात.
३. युनिव्हर्सल लाइफ इन्शुरन्स – प्रीमियम पेमेंट आणि मृत्यू लाभांमध्ये लवचिकता प्रदान करते. पॉलिसीधारक प्रीमियम समायोजित करू शकतात आणि रोख मूल्यामध्ये प्रवेश करू शकतात. यात वेगवेगळ्या परताव्यासह गुंतवणुकीचा घटक देखील असतो.
४. व्हेरिएबल लाइफ इन्शुरन्स – युनिव्हर्सल लाइफ इन्शुरन्स प्रमाणेच पण अधिक गुंतवणूक पर्यायांसह हा जीवन विमा आहे. यामध्ये रोख मूल्य विविध खात्यांमध्ये गुंतवले जाते, जसे की स्टॉक आणि बाँड, आणि पॉलिसीची कामगिरी या गुंतवणुकीच्या कामगिरीवर अवलंबून असते.
• जीवन विमा घेण्याचा उद्देश्य –
१. इन्कम रिप्लेसमेंट – लाइफ इन्शुरन्स विमाधारक व्यक्तीच्या उत्पन्नाची जागा घेण्यास मदत करते, ज्यामुळे त्यांचे कुटुंब त्यांची जीवनशैली राखू शकते आणि गहाणखत देयके, शिक्षण आणि दैनंदिन जीवन खर्च यासारखे खर्च कव्हर करू शकतात.
२. कर्ज पेमेंट – याचा वापर कुटुंबातील सदस्यांवर पडण्यापासून रोखण्यासाठी, तारण, कार कर्ज किंवा क्रेडिट कार्ड शिल्लक यांसारखी थकित कर्जे फेडण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
३. इस्टेट प्लॅनिंग – वारसांना वारसा देण्यासाठी किंवा इस्टेट टॅक्स कव्हर करण्यासाठी लाइफ इन्शुरन्स हा इस्टेट योजनेचा भाग असू शकतो.
४. व्यवसाय सुरू ठेवणे – व्यवसायात त्याचा वापर मुख्य व्यक्तीच्या विम्यासाठी किंवा खरेदी-विक्री करारासाठी निधी देण्यासाठी केला जाऊ शकतो, मालकाच्या मृत्यूच्या बाबतीत व्यवसायाचे सहज संक्रमण सुनिश्चित करण्यासाठी जीवन विम्याचा वापर होऊ शकतो.
• जीवन विम्याशी निगडित अन्य बाबी –
१. प्रिमियम – वय, आरोग्य, कव्हरेज रक्कम आणि पॉलिसीचा प्रकार यासारख्या घटकांवर आधारित प्रीमियम बदलतात. तरुण, निरोगी व्यक्ती सामान्यत: कमी प्रीमियम भरतात.
२. लाभार्थी – पॉलिसीधारक लाभार्थी नियुक्त करतात ज्यांना मृत्यू लाभ मिळतो. लाभार्थी व्यक्ती, ट्रस्ट किंवा संस्था असू शकतात.
३. कर लाभ – अनेक प्रकरणांमध्ये, लाभार्थ्यांना दिलेला मृत्यू लाभ करमुक्त असतो. कायमस्वरूपी जीवन विमा पॉलिसींमधील रोख मूल्य कर-विलंबित वाढू शकते.
४. वैद्यकीय अंडररायटिंग – जीवन विम्यासाठी अर्ज करताना, अर्जदारांना त्यांच्या आरोग्याचे मूल्यांकन करण्यासाठी आणि प्रीमियम दर निर्धारित करण्यासाठी वैद्यकीय तपासणी किंवा वैद्यकीय इतिहास प्रदान करण्याची आवश्यकता असू शकते.
५. पॉलिसी रायडर्स – पॉलिसीधारक अनेकदा त्यांच्या जीवन विमा पॉलिसींमध्ये अतिरिक्त फायद्यांसाठी रायडर्स जोडू शकतात, जसे की प्रवेगक मृत्यू लाभ (टर्मिनल आजाराच्या बाबतीत निधीमध्ये प्रवेश करण्याची परवानगी देणे), अपंगत्व उत्पन्न किंवा मुलांसाठी कव्हरेज.
६. पॉलिसी लॅप्स – प्रीमियम भरण्यात अयशस्वी झाल्यास पॉलिसी लॅप्स होऊ शकते, परिणामी कव्हरेजचे नुकसान होऊ शकते. काही पॉलिसी ग्रेस कालावधी किंवा लॅप्स पॉलिसी पुनर्स्थापित करण्यासाठी पर्याय देतात.
७. धोरण मालकी – पॉलिसीधारकांचे त्यांच्या पॉलिसींवर नियंत्रण असते, ज्यामध्ये लाभार्थी बदलण्याची क्षमता, रोख मूल्य (कायमस्वरूपी पॉलिसींमध्ये) प्रवेश करणे आणि प्रीमियम पेमेंट समायोजित करणे समाविष्ट आहे.
८. तुलना आणि सल्ला – योग्य जीवन विमा पॉलिसी निवडताना तुमची आर्थिक उद्दिष्टे, बजेट आणि कौटुंबिक गरजा यांचा विचार करावा लागतो. सर्वात योग्य पॉलिसी निवडण्यासाठी अनेकदा आर्थिक सल्लागार किंवा विमा एजंटशी सल्लामसलत करणे उचित आहे.
लाइफ इन्शुरन्स हे एक महत्त्वाचे आर्थिक साधन आहे जे मनःशांती प्रदान करते, विमाधारक व्यक्तीच्या मृत्यूच्या घटनेत प्रिय व्यक्तींना आर्थिकदृष्ट्या संरक्षित केले जाते हे सुनिश्चित करते. आवश्यक कव्हरेजचा प्रकार आणि रक्कम वैयक्तिक परिस्थिती आणि आर्थिक उद्दिष्टांवर अवलंबून असते.
तुम्हाला जीवन विमा माहिती मराठी (Life Insurance Marathi Mahiti) हा लेख आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…