प्रस्तुत लेख हा बैल – मराठी निबंध (Ox Essay in Marathi) आहे. हा निबंध म्हणजे माझा आवडता प्राणी या विभागात बैलाची माहिती असते. बैलाचे वैशिष्टय, वास्तव्य आणि मानवाला होत असलेला त्याचा उपयोग या बाबींचे वर्णन या निबंधात करायचे असते.
माझा आवडता प्राणी – बैल मराठी निबंध | Majha Avadta Prani Bail Marathi Nibandh |
प्राचीन काळापासून मानवासाठी बैलाचा उपयोग होत आलेला आहे. अनेक शिल्पकला, चित्रकला, हस्तकला आणि इतर सांस्कृतिक कलाप्रकार यामध्ये बैलाचे चित्रण आढळते. बैल हा भावनिक आणि संवेदनशील पाळीव प्राणी आहे.
बैलाला दोन शिंगे, एक शेपटी, चार पाय आणि वशिंड असते. जगभरात बैलाच्या विविध प्रजाती पाहायला मिळतात. भारतामध्ये आढळणारा बैल हा साधारणतः पांढरा आणि काटक शरीरयष्टीचा असतो. बैलाचे शास्त्रीय नाव एगल मार्मेलोस असे आहे तर इंग्रजीमध्ये त्याला Ox (ऑक्स) असे म्हणतात.
बैल हा शाकाहारी प्राणी आहे त्यामुळे त्याला वाळलेले गवत, धान्य पिकाची ताटे (कडबा) आणि हिरवे गवत खायला आवडते. पाळीव प्राण्यांना राहण्यासाठी बांधलेल्या गोठ्यातच बैलाला देखील बांधले जाते.
शेतकरी शेतात कष्ट करतो तेव्हा त्याच्या सोबत बैलही तेवढेच कष्ट करत असतो. नांगरणे, पेरणे, कुळवणे, इत्यादी शेतकी कामात तो शेतकऱ्याला मदत करतो. शेतीच्या वेळी बैलांकडून शेतकऱ्याला खूप मदत होत असते.
काही वर्षांपूर्वी बैलगाडीचा उपयोग प्रवासासाठी होत असे. वस्तूंचे जास्त प्रमाणात दळणवळण असल्यास बैलगाडी हमखास वापरली जात असे. शेतातील पिक घरी आणणे नंतर ते बाजारात जाऊन विकणे यासाठी बैलगाडीचा वापर केला जात होता.
तरुण बैलाला खोंड असे म्हटले जाते. त्याचा उपयोग शर्यतीत केला जातो. खोंड धावण्यात तरबेज असल्याने बैलगाडा शर्यत ठेवलेली असते. पूर्वीपासून बैलगाडा शर्यत ही शेतकरी आणि गावकऱ्यांसाठी अत्यंत प्रतिष्ठेची बाब मानली जाते.
आपला भारत देश हा कृषीप्रधान देश आहे. त्यामुळे शेतीसाठी आणि अन्य शेतकी कामांत बैलाचा होणारा उपयोग पाहता भारतात बैलपोळा (बंदूर) हा सण अत्यंत उत्साहात साजरा केला जातो. आपण या सणाला बैलाविषयी आपली कृतज्ञता व्यक्त करतो.
बैलाचे वैशिष्ठ्य म्हणजे तो कष्टाळू व निष्ठावान प्राणी आहे. महाराष्ट्रीयन संस्कृतीत बैल हा सामर्थ्याचे प्रतीक आहे असे मानले जाते. तो स्वभावाने अत्यंत साधा प्राणी आहे. शेतकरी लोकं अत्यंत काळजीपूर्वक बैलाचा सांभाळ करतात. ग्रामीण भागात अजूनही बैलाला घरच्या व्यक्तीप्रमाणे सांभाळले जाते.
तुम्हाला बैल – मराठी निबंध (Ox Essay in Marathi) आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…