Prabodhini Ekadashi । प्रबोधिनी एकादशी
प्रबोधिनी एकादशीला देव प्रबोधिनी एकादशी (Dev Prabodhini Ekadashi) किंवा देव उठाना एकादशी म्हणून देखील ओळखले जाते. येत्या ८ नोव्हेंबरला ही एकादशी असणार आहे. वैज्ञानिकदृष्ट्या देखील या एकादशीतल्या उपवासाचे महत्त्व आहे.
पराना म्हणजे उपवास तोडणे. एकादशीच्या उपवासाच्या दुसर्‍या दिवशी सूर्योदयाच्या नंतर एकादशी पारण केले जाते. द्वादशी तिथीमध्ये पराना करणे आवश्यक आहे जोपर्यंत सूर्योदयाच्या अगोदर द्वादशी संपत नाही. द्वादशीमध्ये पराना न करणे एखाद्या गुन्ह्यासारखेच आहे.
हरि वासरा दरम्यान पारण करू नये. उपवास तोडण्यापूर्वी हरि वसराची वाट पहायला हवी. द्वादशी तिथीचा हरि वसरा हा पहिला चतुर्थ कालावधी आहे. उपोषणाचा सर्वात जास्त पसंत केलेला वेळ म्हणजे प्रथकाल. मध्यरात्री उपवास खंडित करणे टाळावे. काही कारणांमुळे जर एखाद्याला प्रातःकाळात उपवास खंडित करता येत नसेल तर ते एकाने मध्यान्हेनंतर केले पाहिजे.
कधीकधी एकादशीचे उपवास सलग दोन दिवस सुचविले जाते. असा सल्ला देण्यात आला आहे की कुटुंबासह फक्त पहिल्याच दिवशी उपवास करावा. संन्यासी, विधवा आणि ज्यांना मोक्षाची इच्छा आहे त्यांच्यासाठी वैकल्पिक एकादशी व्रत (Prabodhini Ekadashi vrat) , जो दुसरा आहे.
भगवान विष्णूच्या प्रेमाची आणि आपुलकीच्या शोधात असलेल्या कट्टर भाविकांना दोन्ही दिवसांची एकादशी उपवास ठेवण्याची सूचना आहे.
हे सुद्धा वाचा- असते तरी काय हे प्रदोष व्रत? आणि काय होतो याचा परिणाम?