• शेती ही आपल्याला अत्यंत काळजीपूर्वक करावी लागते. शेतीतील सर्व कामे ही आपल्या समजुतीने आणि स्वकष्टाने करावी लागतात. त्यामधील तण व्यवस्थापन हा प्रश्न शेतकऱ्यांना नेहमीच भेडसावत असतो.
• तण म्हणजे अशी कोणतीही वनस्पती जी अनावश्यकरित्या उगवत असते. तणाची वाढ ही नेहमीच जोमदार होत असते. शेतातील पिकासोबत आणि शेताच्या भोवती तण वाढीस लागत असते.
• तणाची वाढ झाल्याने पिकांना मात्र नुकसान होत असते. पिकांची वाढ हवी तशी होत नाही. शेतातील पोषकतत्त्वे तणांना देखील प्राप्त होतात आणि तण वाढीस लागते. आता तण व्यवस्थापन कसे करायचे हा मुद्दा शेतकऱ्यांसमोर उभा राहतो.
• तण वाढल्यास पिकांना कीड लागण्याची शक्यता वाढते. शिवाय, जेव्हा तुमचे पीक तणांनी वेढलेले असते, तेव्हा त्यांची कापणी करणे खरोखर कठीण असते.
तण व्यवस्थापन – गरज
शेतकरी बियाणे पेरण्यापूर्वी आणि शेतात रोपे लावण्यापूर्वी बरीच खबरदारी घेतात. यापैकी काही तंत्रांमध्ये सहसा शेतात पालापाचोळा घालणे, तण काढून टाकल्यानंतर जमीन योग्यरित्या नांगरणे आणि मशागत करणे आणि तणांच्या वाढीस अडथळा आणणारी तणनाशके शिंपडणे यांचा समावेश होतो.
अशी खबरदारी घेतल्यानंतरही तण वाढणे शक्य आहे. मात्र, तणनाशक किंवा तणांच्या वाढीवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी तणनाशक काळजीपूर्वक लागू न केल्यास पिकाचे किंवा झाडाचे नुकसान होऊ शकते.
बर्‍याच रसायनांप्रमाणे, तणनाशके जेव्हा निष्काळजीपणाने वापरली जातात तेव्हा ते हवा, पाणी आणि माती प्रदूषणात योगदान देतात. श्वास घेतल्यास किंवा खाल्ल्यास ते मानव आणि पाळीव प्राणी दोघांच्याही आरोग्यास धोका निर्माण करतात.
तण व्यवस्थापनाचे नैसर्गिक आणि सेंद्रिय मार्ग
१) मल्चिंग – पालापाचोळा हा तणांची वाढ कमी करण्यासाठी, जमिनीची सुपीकता सुधारण्यासाठी आणि जमिनीतील ओलावा संवर्धनासाठी जमिनीच्या पृष्ठभागावर लावलेल्या सामग्रीचा एक थर आहे. पालापाचोळा असल्याने तणाची वाढ होत नाही.
२) हाताने तण काढणे – जर तुम्हाला लहान जमिनीत किंवा तुमच्या मागच्या बागेत तणांची वाढ दिसली आणि तणांची वाढ आणि तुमची रोपे यांच्यात फरक कसा करायचा हे तुम्हाला माहीत असेल, तर हाताने खेचून तण काढून टाका. तण तुमच्या बागेत परत येणार नाही याची खात्री करण्यासाठी ते मुळांद्वारे बाहेर काढा.
३) कॉर्नमील किंवा पोलेंटाचा थर लावा – तण बियांचा प्रसार आणि उगवण थांबवण्यासाठी तुमच्या रोपाच्या पायावर कॉर्नमील किंवा पोलेंटाचा उदार थर लावा.
४) सोलरिंग – उन्हाळ्यात तुमच्या बागेत तणांची जोमदार वाढ होत असेल तर तुम्ही ती नियंत्रित करू शकता तेही तणवाढ सौरीकरण प्रक्रियेद्वारे. उन्हाळ्याच्या वाढीच्या काळात, प्रभावित भागात एक स्पष्ट पातळ प्लास्टिकची शीट ठेवा.
प्लॅस्टिक 4 ते 6 आठवडे जागेवर ठेवा. या वेळी, सूर्य माती गरम करेल आणि तणांची मुळे आणि बिया नष्ट करेल. रोग आणि कीटकांपासून मुक्त होण्यासाठी सौरीकरण प्रक्रियेचा वापर केला जातो. तथापि, ते मातीमध्ये उपस्थित असलेल्या फायदेशीर जीवांना देखील नष्ट करू शकते.
५) व्हिनेगर – एक स्प्रे बाटली घ्या आणि त्यात एक चतुर्थांश व्हिनेगर आणि उर्वरित बाटली पाण्याने भरा. फवारणीच्या बाटलीचे नोझल तणाच्या दिशेने निर्देशित करा, त्याच वेळी जवळच्या रोपाचे संरक्षण करा. व्हिनेगर लावा आणि त्याची जादू करू द्या. विशेषत: वारे वाहत असल्यास, जवळच्या झाडांना दूषित होऊ नये म्हणून स्प्रे बाटलीऐवजी ब्रश वापरा.
तुम्हाला शेतातील तण व्यवस्थापन हा लेख आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…