दरवर्षी करात काही बदल होत असतो. कधीकधी सरकार स्वतःच्या फायद्यासाठी कर बदलत राहते. सामान्य माणूसच त्यात भरडला जातो. आपण पुस्तके, बिस्किटे, टीव्ही, फॅन वॉटर बॉटल यासारखी कोणतीही वस्तू खरेदी केल्या किंवा हॉटेल, रेस्टोरंट सारख्या काही सेवा उपभोगल्या तर आपल्याला कर भरावा लागतो. पण आता या करात बदल झाले आहेत. २०१६ मध्ये भाजपने याची सुरुवात केली होती. तर मग जीएसटी म्हणजे काय ते सविस्तर जाणून घेऊया. त्याचबरोबर या लेखात तुम्हाला GST ची माहिती मराठीत मिळेल.

What is GST? जीएसटी म्हणजे काय?

जीएसटी चा full form Goods and Services Tax आहे. मराठीमध्ये याला “वस्तू आणि सेवा कर” म्हणतात. भारतातील जुन्या कराच्या पद्धती या सर्वांमध्ये बदल घडवून हा कर संपूर्ण भारतात लागू करण्यात आला आहे. टॅक्स तज्ञाच्या मते, या कराने भारताची कर रचना सुधारण्यासाठी एक मोठे पाऊल उचलले आहे.

हा अप्रत्यक्ष कर आहे. हा एकच कर असेल जो सर्व वस्तू आणि सेवांवर आकारला जाईल. आणि या करामुळे भारत एकात्मिक बाजार होण्यास मदत होईल. तसेच एक्साईज टॅक्स, सर्व्हिस टॅक्स, व्हॅट (व्हॅल्यू अ‍ॅडिड टॅक्स), करमणूक कर यासारखे सर्व अप्रत्यक्ष कर जीएसटीच्या कक्षेत येतील.

जेव्हा एखादी वस्तू फॅक्टरीत बनविली जाते तेव्हा ती वेगवेगळ्या स्तरांवरून ग्राहकांच्या जवळ जाते. वस्तू तयार होण्यापूर्वी कच्चा माल खरेदी केला जातो. त्यावर व्हॅट जोडला जातो. पुढे जेव्हा ही सामग्री फॅक्टरीमध्ये जाते तेव्हा ती तेथे तयार केली जाते. आता वस्तू तयार झाल्यानंतर ती होलसेलरकडे जाईल, मग त्यावर व्हॅट जोडला जाईल. मग आता किरकोळ विक्रेता हा माल खरेदी करतो आणि त्यात होलसेलर व्हॅट जोडला जातो. शेवटी, किरकोळ विक्रेता त्यावर थोडा कमी व्हॅट लावून ग्राहकाला विकतो.

यावरून असे लक्षात येते कि, प्रत्येक स्तरावर बरेच टॅक्स जोडले जात आहेत, म्हणून किंमत खूप वाढत आहे. परंतु जीएसटी प्रत्येक स्तरावर लागू होईल आणि तो निश्चित राहील. यामुळे काही वस्तूंच्या किंमती वाढतील आणि काही वस्तूंच्या किंमती कमी होतील. जीएसटी वर 5%, 12%, 18% आणि 28% शुल्क आकारले जाईल. पूर्वी काही राज्ये त्यांच्या मनाप्रमाणे कर जोडायची पण आता तसे होणार नाही. जीएसटी म्हणजे काय आणि ते कसे कार्य करते हे आता आपल्याला कळले असेलच. जीएसटी कधी लागू होतो आणि कधीपासून सुरू होतो ते जाणून घ्या.

GST Information in Marathi । GST बद्दल माहिती

GST चा Full Form काय आहे?

-Goods and Service Tax

GST कधी लागू झाला?

-GST भारतात 1 जुलै 2017 रोजी पूर्णपणे लागू केला गेला.

CGST, SGST आणि IGST म्हणजे काय?

भारत हे एक संघराज्य लोकशाही आहे, याचा अर्थ असा आहे की त्याच्या घटनेत राज्ये आणि केंद्र यांच्यात सत्ता, जबाबदारी आणि महसूल संकलनाबद्दल स्पष्टपणे सीमांकन आहे.

उदाहरणार्थ, कायदा व सुव्यवस्था ही राज्याच्या अखत्यारीत येते, तर देशाचा बचाव ही केंद्राची जबाबदारी आहे. त्याचबरोबर जीएसटीमध्येही अशा स्पष्ट तरतुदी आहेत, जेणेकरून या केंद्र व राज्याबाबत कोणतेही वाद होणार नाहीत आणि दोघेही त्यांच्या पद्धतीने महसूल गोळा करु शकतील.

CGST (सेंट्रल-जीएसटी)- यामध्ये केंद्राच्या कर संकलनाचा समावेश होतो.

SGST (स्टेट जीएसटी)- यामध्ये कर आकारण्याची जबाबदारी राज्याची असते. यामध्ये केंद्र हस्तक्षेप करत नाही.

IGST (इंटिग्रेटेड जीएसटी)- यामध्ये कर संकलन भारतीय संघराज्याच्या अखत्यारीत येते. ते युनियनद्वारे गोळा केले जाते परंतु नंतर ते राज्यांमध्ये हस्तांतरित केले जाते.

भारताची सध्याची कर रचना फारच जटिल आहे. भारतीय राज्यघटनेनुसार वस्तूंच्या विक्रीवर कर लादण्याचा अधिकार आणि वस्तूंच्या उत्पादन व सेवांवर कर आकारण्याचा अधिकार राज्य सरकारला आहे. यामुळे, देशात विविध प्रकारचे कर लागू आहेत, ज्यामुळे देशातील सध्याची कर प्रणाली अत्यंत जटिल बनली आहे. कंपन्या आणि छोट्या व्यवसायांना वेगवेगळ्या प्रकारच्या कर कायद्याचे पालन करणे अवघड जात आहे. म्हणून GST त्यावरील उपाय आहे.

जीएसटी कायद्याचे घटक काय आहेत?

-याप्रणाली अंतर्गत 3 कर लागू आहेतः सीजीएसटी, एसजीएसटी आणि आयजीएसटी.

जीएसटी कोणत्या वस्तू वर बसवला जातो?

-तुमच्या मनात असा प्रश्न पडेल की जीएसटी सर्व वस्तूंवर व सेवांवर लावला जाणार नाही. परंतु तसे नाही. दारू सोडून भात, भाजीपाला, चीज, मैदा, हरभरा पीठ, चहा, साखर, एलपीजी, केरोसीन, कॅल्शियम, लोणी, तूप, मेडिकेस, रस, तेल साबण, सूप, आईस्क्रीम, सिमेंट यावर हा टॅक्स लागेल. कार, बाईक, कार मोटर सेवा, हॉटेल, रेस्टोरंट अशा जवळजवळ सर्व वस्तू आणि सेवांवर कर आकारला जाईल.

जीएसटीचा अल्पकालीन परिणाम काय असेल?

-जीएसटीच्या आगमनाने अल्पावधीसाठी महागाई वाढेल. जीएसटी दर 5% आणि 18% कर सेवांसह सुरू होईल जसे की रेस्टॉरंट्स, चित्रपट इ. त्याच वेळी, जीएसटी अल्कोहोलवर लागू होत नसल्यामुळे, अनेक तज्ञांचे मत आहे की काही भांडवलदारांना त्यांचा काळा पैसा पांढरा करायचा आहे. कारण जीएसटीमध्ये अधिक कर भरावा लागतो.

जीएसटीमुळे काय स्वस्त आणि महाग असेल?

जीएसटीनंतर या काही वस्तू स्वस्त आणि महागड्या होतील. GST in marathi मध्ये जाणून घ्या.

1 # घरे स्वस्त होतील

जीएसटीमुळे बिल्डर्स खूप घाबरले आहेत. घर आणि फ्लॅटवर सरकार 12% जीएसटी घेईल. परंतु सरकारला इनपुट क्रेडिटची सूट मिळेल, ज्याचा थेट ग्राहकांना फायदा होईल. ज्यामध्ये बांधकाम व्यावसायिकांना इनपुट क्रेडिट दाखवावे लागेल आणि सरकार त्यांना सवलत देईल.

2 # किचन साहित्य स्वस्त

आपण सामान्य लोक स्वयंपाक घरातील वस्तू भरपूर प्रमाणात वापरतो. या सर्व वस्तू स्वस्त होतील.

3 # हे सर्व टॅक्स फ्री

धान्य, दूध, अंडी, दही, चीज, ताजी भाजी, आटा, हरभरा, मैदा, भाजी तेल, प्रसाद, मीठ, सुपारी, ऊस.

4 # बाइक स्वस्त असतील

चांगली गोष्ट म्हणजे बाइकवरील 1% कर कमी केला जाईल ज्यामुळे दुचाकी वापरणार्यांना काही दिलासा मिळेल.

5 # एसी, फ्रिज, वॉशिंग मशीन देखील परवडणारी

पूर्वी या सर्व करांवर 30% ते 31% कर लावला जात होता, परंतु जीएसटीपासून तो 28% होईल. त्यामुळे या गोष्टी स्वस्त होतील.

6 # आता आपण अधिक चित्रपट पाहू शकता

चित्रपट पाहणाऱ्यांची चांगली बातमी आहे. आता आपण सिनेमा हॉलमध्ये अधिक वेळ घालवू शकता. आता फक्त 18% चित्रपटांवर कर आकारला जाईल. पूर्वी तो 28% होता.

7 # टॅक्सी स्वस्त होतील

प्रवासी आणि कर्मचारी जे ओला आणि उबर सारख्या टॅक्सींचा वापर करतात. त्यांच्यासाठी हि आनंदाची बातमी आहे.

8 # मोठ्या कार महागड्या असतील आणि लहान कार स्वस्त

मध्यमवर्गीय लोकांसाठी चांगली बातमी आहे. ते आता त्यांच्या स्वप्नातील कार खरेदी करू शकतील.

आशा आहे की GST information in marathi तुम्हाला आवडली असेल. तुम्हाला काही शंका किंवा प्रश्न विचारायचे असल्यास कंमेंट बॉक्स मध्ये विचारू शकता. आम्ही नक्कीच प्रतिसाद देऊ. आपल्याला इतर काही सूचना द्यायच्या असतील तर कृपया नक्की सांगा. जेणेकरून आम्ही आपल्यासाठी काहीतरी नवीन करू शकू.

Ganpati Atharvashirsha in Marathi PDF Download for free । गणपती अथर्वशीर्ष मराठी संकलन

The post GST Information in Marathi | जीएसटी म्हणजे काय? appeared first on Daily Marathi News.