हा लेख पूर्णपणे वाचल्यानंतर, आपण नेट रन रेट म्हणजे काय आणि नेट रन रेट कसा मोजला जातो? तुम्हाला या विषयाची संपूर्ण माहिती मिळेल.

नेट रन रेट म्हणजे काय? | NRR meaning In Marathi

फुटबॉल खेळाप्रमाणेच, नेट रन रेट (NRR) हे क्रिकेट संघांच्या क्रमवारीसाठी एक सूत्र आहे, जे मर्यादित उद्देशांसाठी वापरले जाते. क्रिकेटच्या स्पर्धेत वेगवेगळ्या संघांचे गुण सारखेच असतात, मग त्यातून सर्वोत्तम संघ निवडला जातो.

क्रिकेटच्या खेळात नेट रन रेट खूप महत्त्वाचा मानला जातो, ज्याच्या अंतर्गत कोणत्याही परिस्थितीत जिंकणे सोपे होते. जेव्हा जेव्हा नेट रन रेटचा विचार केला जातो तेव्हा ते एका स्पर्धेत वेगवेगळ्या संघांनी केलेल्या एकूण धावांची माहिती देते.

तसेच, निव्वळ धावगती किती षटके खेळली यावर अवलंबून असते. अशा परिस्थितीत नेट रन रेट मोजण्यासाठी संपूर्ण खेळाचे ज्ञान असणे निश्चितच आवश्यक मानले जाते जेणेकरून नेट रन रेट अचूकपणे काढता येईल.

नेट रन रेट पद्धत –

जेव्हा तुम्हाला नेट रन रेटची योग्य प्रकारे जाणीव नसते, तेव्हा काही पद्धतींद्वारे नेट रन रेट मोजणे सोपे होते.

• NRR ची गणना करण्यासाठी, तुम्हाला दोन संघांच्या एकूण धावांची माहिती असणे आवश्यक आहे.
• दोन्ही संघांनी खेळलेल्या एकूण षटकांची संख्याही जाणून घेणे आवश्यक आहे.
• ओव्हर्सच्या संख्येवरून देखील नेट रन रेट ठरवला जातो.
• पहिल्या संघाने दुसऱ्या संघाविरुद्ध केलेल्या एकूण धावांची संख्या देखील नेट रन रेट अंतर्गत आवश्यक गोष्टींमध्ये गणली जाते.
• नेट रन रेटद्वारे सामन्याचा तपशील योग्य प्रकारे ठेवता येतो.

आयपीएल सामन्यांमधील कोणत्याही एका सामन्याच्या नेट रन रेटची गणना

आपल्या सर्वांना आयपीएलचे सामने अतिशय रोमांचक वाटतात. अशा स्थितीत नेट रन रेट सहज काढता येतो, ज्याची अनेक वेळा लोकांना योग्य नियमांची कल्पना नसते.

यासाठी, प्रथम आपण आयपीएल सामन्यांमध्ये संघाचा नेट रन रेट जाणून घेण्याची प्रक्रिया तपशीलवार समजून घेऊ.

• प्रथम तुम्हाला कोणत्याही संघाच्या निव्वळ धावगतीची गणना करण्यासाठी खेळलेल्या एकूण धावसंख्येने एकूण धावा भागाव्या लागतील. नेट रन रेट मोजण्याची ही पहिली पायरी आहे.
• पुढील चरणात, तुम्हाला त्याच संघाने दुसऱ्या संघाला दिलेल्या एकूण धावांची संख्या त्याच संघाने टाकलेल्या एकूण षटकांच्या संख्येने विभाजित करावी लागेल जेणेकरुन निव्वळ रन रेट अचूकपणे मोजता येईल.
• पुढच्या टप्प्यात तुम्हाला पहिल्या लेगमधून मिळालेल्या निकालातून दुसऱ्या लेगचा निकाल वजा करावा लागेल आणि अशा प्रकारे मिळालेला आकृती हा या पहिल्या संघाचा निव्वळ धावगती आहे. त्याचप्रमाणे, आयपीएलमधील नेट रन रेट इतर संघासाठी देखील तयार केला जाऊ शकतो.

उदाहरणाद्वारे नेट रन रेटची गणना करणे

• तुमच्या सोयीसाठी, आम्‍ही तुम्‍हाला नेट रन रेटच्‍या गणनेबद्दल उदाहरणाद्वारे सांगू जेणेकरुन तुम्‍हाला ते सहज समजेल.
• तसे, आयपीएलचे अनेक सामने पाहिले जात आहेत जे खूप रोमांचक आहेत. अशा परिस्थितीत, जर आपण दिल्ली कॅपिटल्स आणि मुंबई इंडियन्सबद्दल बोललो तर तुम्हाला दिसेल की दुस-या सामन्यात दोन्ही संघांमध्ये एक रोमांचक सामना झाला ज्यामध्ये दिल्ली कॅपिटल्सने 20 षटकात 213 धावा केल्या. अशा परिस्थितीत, जर आपण धावगती मोजली, तर आपल्याला प्रथम दिल्ली कॅपिटल्सच्या एकूण धावसंख्येला एकूण षटके (20) विभाजित करावी लागतील, ज्याच्या आधारे आपल्याला 10.65 चा धावगती मिळेल.
• जर आपण मुंबई इंडियन्सबद्दल बोललो तर 20 षटकात 176 धावा केल्यावर ते ऑलआऊट झाले आणि अशा परिस्थितीत जर आपण 176 ला 20 ने भागले तर त्याचा रन रेट 8.8 वर येतो.
• पुढील चरणात, जर तुम्हाला दोन्ही संघांच्या निव्वळ धावगतीची गणना करायची असेल, तर प्रथम संघ दिल्ली कॅपिटल्सच्या धावगतीतून मुंबई इंडियन्सचा धावगती वजा करतो.
• 10.65 – 8.8 = 1.85 एकूण रन रेट
• अशा परिस्थितीत नेट रन रेटच्या बाबतीत मुंबईचा संघ दिल्लीच्या संघाच्या मागे आहे आणि अशा स्थितीत दिल्लीचा NRR अधिक चांगला असेल हे आपण पाहिले.

संपूर्ण स्पर्धेसाठी कोणत्याही IPL सामन्यातील निव्वळ धावगतीची गणना

याआधी आम्ही तुम्हाला आयपीएलच्या कोणत्याही एका सामन्याच्या रन रेटची गणना करण्याबद्दल सांगितले होते परंतु आता आम्ही तुम्हाला संपूर्ण आयपीएल सामन्यातीलच रन रेटच्या गणनेबद्दल सांगणार आहोत.

• संपूर्ण स्पर्धेसाठी नेट रन रेट मोजण्यासाठी, प्रथम आम्हाला एक संघ निवडायचा आहे ज्याचा रन रेट आम्हाला मोजायचा आहे. संपूर्ण स्पर्धेदरम्यान या संघाला करायच्या एकूण धावांची संख्या नेहमी एकूण षटकांच्या संख्येने भागली जाते.
• पुढील टप्प्यात संपूर्ण स्पर्धेदरम्यान एकाच संघाने केलेल्या एकूण धावांची संख्या त्याच संघाने टाकलेल्या एकूण षटकांच्या संख्येने भागणे समाविष्ट आहे. अशा परिस्थितीत ही गणना अत्यंत काळजीपूर्वक करणे आवश्यक मानले गेले आहे कारण त्यात छोटी चूक होण्याची शक्यता आहे.
• संपूर्ण स्पर्धेसाठी निव्वळ धावगती दर पहिल्या टप्प्यातील निकालातून दुसऱ्या टप्प्यातील निकाल वजा करून प्राप्त केला जातो. त्याचप्रमाणे, तुम्ही संपूर्ण स्पर्धेत इतर संघाचा नेट रन रेट मोजू शकता आणि त्याची अचूक गणना करू शकता.

आयपीएल सामन्यांमध्ये नेट रन रेट मोजताना लक्षात घेण्यासारखे मुद्दे –

जर तुम्हाला आयपीएल सामन्यांमध्ये नेट रन रेट काढायचा असेल, तर तुम्हाला काही गोष्टी लक्षात ठेवाव्या लागतील जेणेकरून अचूक गणना करता येईल.

• जेव्हा जेव्हा निव्वळ धावगती मोजली जाते तेव्हा दोन संघांची धावसंख्या नेहमी ओळखली पाहिजे कारण निव्वळ धावगती दोन्ही संघांच्या धावसंख्येवर अवलंबून असते.
• एक गोष्ट नेहमी लक्षात ठेवली जाते की दोन संघांचे डाव संपल्यानंतरच नेट रन रेट नेहमी ठरवता येतो. अशा परिस्थितीत पावसामुळे किंवा इतर कोणत्याही कारणामुळे एकच डाव खेळता आला आणि दुसरा डाव होऊ शकला नाही, अशी परिस्थिती निर्माण झाली तर निव्वळ धावगती ठरवता येत नाही.
• आयपीएल सामन्यांमध्ये, अशी परिस्थिती उद्भवते जेव्हा 20 षटके पूर्ण होण्याआधीच सर्वबादची परिस्थिती उद्भवते. अशी परिस्थिती उद्भवल्यास, जेव्हा जेव्हा निव्वळ धावगतीचा दर मोजला जातो तेव्हा गणनेमध्ये नेहमी 20 षटके वापरली जातात.

T20 वर्ल्ड कपमधील नेट रन रेटची गणना

आजच्या काळात, प्रत्येक भारतीयाला T20 सामने खूप आवडतात कारण त्यात अधिक थरार असतो. अनेक वेळा असंही घडतं की, नीट खेळूनही एक संघ प्रगती करू शकत नाही, तर दुसरा संघ त्यांच्यापेक्षा थोडी कमी कामगिरी करून पुढे जातो. हे फक्त नेट रन रेटमुळे होते.

• जर तुम्हाला T20 वर्ल्ड कप मॅचेसमधील नेट रन रेट देखील काढायचा असेल, तर त्यासाठी तुम्हाला प्रथम संघाच्या एकूण धावा आणि एकूण ओव्हर्सची माहिती घ्यावी लागेल.
• यानंतर, तुम्हाला संघाच्या एकूण धावा एकूण षटकांनी विभाजित कराव्या लागतील.
• त्यानंतरच्या टप्प्यात त्या संघाविरुद्ध केलेल्या धावांची संख्या त्या संघाने टाकलेल्या षटकांच्या संख्येने भागली जाते.
• जेव्हा दोन्ही टप्प्यांचे निकाल प्राप्त होतात, तेव्हा पहिल्या टप्प्यातून मिळालेली संख्या दुसऱ्या टप्प्यातील एकूण संख्येतून वजा केली जाते आणि उर्वरित संख्या नेट रन रेटच्या रूपात आपल्यासमोर असते.

अशा परिस्थितीत, तुम्हाला खात्री बाळगावी लागेल आणि नेट रन रेट योग्य पद्धतीने मोजावा लागेल कारण काहीवेळा घाईमुळे आणि माहितीच्या अभावामुळे चुकीचा रन रेट समोर येतो.

T20 वर्ल्ड कप मधील काही बाबी –

1. टी-20 विश्वचषकात तुम्ही जेव्हा निव्वळ धावगती मोजता तेव्हा संघाने किती विकेट्स घेतल्या हे महत्त्वाचे नाही का?
2. येथे एक गोष्ट लक्षात घेण्यासारखी आहे की, जर कोणत्याही संघाने T20 मध्ये 17.3 षटकांमध्ये आपले लक्ष्य ठेवले असेल, तर अशा परिस्थितीत 0.3 हा आधार म्हणून घेतला जातो आणि तो 17.5 असे लिहिला जातो जेणेकरून तो अचूकपणे मोजला जाईल. केले जाऊ शकते.
3. जर कोणत्याही कारणास्तव संपूर्ण संघ 20 षटकांपूर्वी ऑलआऊट झाला, तर अशा स्थितीत संपूर्ण 20 षटके घेतल्यानंतरच गणना केली जाईल जी नेट रनरेटमध्ये समाविष्ट आहे.
4. निव्वळ रन रेट घोषित करताना दोन्ही संघांचे गुण आणि स्कोअर यांचे योग्य ज्ञान असणे नेहमीच आवश्यक असते.
5. अशा परिस्थितीत एक गोष्ट लक्षात ठेवली पाहिजे की काही कारणास्तव एकच डाव खेळला गेला तर नेट रन रेट ठरवता येत नाही. दोन्ही संघांचे डाव संपल्यानंतरच निव्वळ रनरेट ठरवता येईल.

तुम्हाला नेट रन रेट म्हणजे काय (Net Run Rate meaning in Marathi) हा लेख आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…