देशातील सर्व लोक कर्ज मिळविण्यासाठी या पोर्टलला भेट देऊ शकतात आणि सोप्या प्रक्रियेचा अवलंब करून कर्ज मिळविण्यासाठी त्यांचे पात्रता निकष तपासू शकतात.

जर एखादी व्यक्ती या पोर्टलवर कर्ज मिळवण्याच्या प्रक्रियेत पात्र ठरली, तर तो या पोर्टलवरील शैक्षणिक कर्ज, कृषी कर्ज, व्यावसायिक कर्ज आणि उपजीविका कर्ज यासारख्या 4 श्रेणींमधील कोणत्याही कर्जासाठी अर्ज करू शकतो.

सरकारच्या विविध विभागांद्वारे चालवल्या जाणार्‍या विविध योजनांमधील कोणत्याही योजनेसाठी पात्र असलेली व्यक्ती देखील या पोर्टलद्वारे नोंदणी करू शकते.

पीएम जन समर्थ कर्ज योजनेचे फायदे –

कोणत्याही सरकारी योजनेत अर्ज करण्यापूर्वी, योजनेचा उद्देश, तसेच योजनेचे पात्रता निकष आणि योजनेचे फायदे याविषयी माहिती मिळवावी. पीएम जन समर्थ पोर्टलचे विविध फायदे खालीलप्रमाणे आहेत –

या पोर्टलला भेट देऊन, भारतातील कोणताही नागरिक कर्ज मिळविण्यासाठी त्याची पात्रता ऑनलाइन तपासू शकतो.

पीएम जन समर्थ पोर्टलद्वारे विविध श्रेणीचे कर्ज दिले जाईल.

विद्यार्थी, व्यापारी, शेतकरी तसेच भारतात राहणारी कोणतीही व्यक्ती पोर्टलवर अर्ज करू शकते.

13 हून अधिक सरकारी कर्जाशी संबंधित योजनांचे लाभ पोर्टलवर उपलब्ध असतील.

सहयोगी बँकांची नावे (PM Jan Samarth Yojana – Bank Names)

सरकारने जन समर्थ पोर्टलशी संलग्न केलेल्या बँकांची नावे खालीलप्रमाणे आहेत.

ICICI बँक

Axis बँक

IDBI बँक

HDFC बँक

स्टेट बँक ऑफ इंडिया

पंजाब नॅशनल बँक

कॅनरा बँक

बँक ऑफ बडोदा

सिडबी

कोटक महिंद्रा बँक

कृषी आणि ग्रामीण विकासासाठी राष्ट्रीय बँक

इंडियन बँक

इंडियन ओव्हरसीज बँक

पंजाब आणि सिंध बँक

युको बँक

युनियन बँक

बँक ऑफ इंडिया

सेंट्रल बँक ऑफ इंडिया

बँक ऑफ महाराष्ट्र

जन समर्थ पोर्टलचे उद्दिष्ट –

देशात असे अनेक लोक आहेत ज्यांना आपले कोणतेही काम करण्यासाठी पैशाची गरज असते, परंतु पुरेसे पैसे नसल्यामुळे ते काम करण्यापासून आपले पाय मागे खेचू लागतात. अशा परिस्थितीत सरकार या पोर्टलद्वारे अशा लोकांना कर्ज उपलब्ध करून देण्याचा विचार करत आहे.

लोकांना आवश्यकतेनुसार पात्रता निकषांनुसार कर्ज मिळावे आणि त्यांना त्यांचे काम करता यावे, या उद्देशाने सरकारने हे पोर्टल सुरू केले आहे. या पोर्टलवरील व्यक्ती घर बसल्या फक्त एक अर्ज करू शकतो आणि पेपरलेस सर्व प्रक्रिया पूर्ण करू शकतो.

जन समर्थ पोर्टलवर अर्ज प्रक्रिया –

जन समर्थ पोर्टलवर नोंदणी करू इच्छिणारी कोणतीही व्यक्ती खाली दिलेल्या प्रक्रियेचे अनुसरण करून जन समर्थ पोर्टलवर अर्ज करू शकते.

या पोर्टलवर अर्ज करण्यासाठी, व्यक्तीला प्रथम पोर्टलच्या वेबसाइटला भेट द्यावी लागेल, ज्याची लिंक खाली दिलेली आहे.

अधिकृत लिंक – jansamarth.in

वर दिलेल्या लिंकवर क्लिक केल्यानंतर तुम्ही थेट पोर्टलच्या वेबसाइटच्या होम पेजवर पोहचाल.

मुख्यपृष्ठावर पोहोचल्यानंतर, आपल्याला नोंदणीच्या पर्यायावर क्लिक करावे लागेल. आता तुम्हाला तुमच्या डिव्हाइसच्या स्क्रीनवर जन समर्थ पोर्टल नोंदणी फॉर्म दिसेल. या फॉर्ममध्ये तुम्हाला तुमच्या पात्रतेनुसार आवश्यक माहिती भरावी लागेल.

जन समर्थ पोर्टलवरून कर्जासाठी पात्रता कशी तपासायची?

सरकारने या पोर्टलवर एकूण 4 प्रकारच्या कर्ज श्रेणी ठेवल्या आहेत, त्यापैकी तुम्ही तुमच्या आवडीनुसार कोणतीही श्रेणी निवडू शकता आणि तुमची पात्रता तपासू शकता. पात्रता तपासण्यासाठी खाली दिलेल्या प्रक्रियेचे अनुसरण करा.

तुम्हाला जन समर्थ पोर्टलवरून कर्ज मिळेल की नाही हे तपासण्यासाठी तुम्हाला पोर्टलच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी लागेल.

अधिकृत वेबसाइटवर पोहोचल्यानंतर, तुम्हाला कर्जाच्या तीन ते चार श्रेणी दिसतील. उदाहरणार्थ शैक्षणिक कर्ज, कृषी कर्ज, व्यावसायिक कर्ज आणि उपजीविका कर्ज. तुम्हाला यापैकी कोणत्याही कर्जावर क्लिक करावे लागेल.

कोणत्याही श्रेणीच्या नावावर क्लिक केल्यानंतर, तुम्हाला तुमच्या स्क्रीनवर पात्रतेशी संबंधित माहिती दिसेल.

तुम्हाला पीएम जन समर्थ योजना – मराठी माहिती (PM Jan Samarth Yojana – Marathi Mahiti) हा लेख आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…

SSC चा अर्थ काय? SSC meaning In Marathi

भारत सरकारच्या विविध विभागांमध्ये नियुक्त केलेल्या कामांसाठी पात्र आणि उत्कृष्ट विद्यार्थ्यांची निवड करणे या उद्देशाने हा आयोग स्थापन करण्यात आलेला आहे. भारत सरकारच्या विविध विभागांसाठी दरवर्षी अनेक पदांची भरती केली जाते, ज्यामध्ये लाखो उमेदवार या रिक्त पदांसाठी अर्ज करतात.

ग्रुप बी, सी आणि डी कर्मचाऱ्यांची विविध विभाग आणि मंत्रालयांमध्ये भरती केली जाते. या आयोगाचे काम विभागांनुसार पात्र विद्यार्थ्यांची निवड करणे तसेच गुणवत्तेनुसार विभागांच्या कामानुसार विद्यार्थ्यांसाठी वेगवेगळ्या परीक्षा आयोजित करणे हे असते. विविध प्रकारच्या स्पर्धा परीक्षा CGL, CHSL, स्टेनो, जेई, सीएपीएफ, जेएचटी इत्यादींचे आयोजन या आयोगाद्वारे केले जाते.

परीक्षेत यशस्वी विद्यार्थ्यांना त्यांच्या पात्रतेनुसार केंद्र सरकारच्या विविध विभागांमध्ये नोकऱ्या मिळतात. कर्मचारी सेवा आयोग ही एक अशी संस्था आहे जी दरवर्षी लाखो उमेदवारांना रोजगार देते.

SSC चा पूर्ण फॉर्म –

Staff Selection Commission (कर्मचारी निवड आयोग) ज्याला थोडक्यात SSC म्हणतात, भारत सरकारने 4 नोव्हेंबर 1975 रोजी अधीनस्थ सेवा आयोगाची स्थापना केली होती. 26 सप्टेंबर 1977 रोजी भारत सरकारने अधीनस्थ सेवा आयोगाचे नाव बदलून कर्मचारी सेवा आयोग असे केले. या आयोगाचे मुख्यालय नवी दिल्ली येथे आहे.

SSC (एसएससी) साठी शैक्षणिक पात्रता

एसएससीच्या पदाच्या अर्जासाठी उमेदवाराचे वय १८ वर्षांहून कमी आणि ३२ वर्षांपेक्षा जास्त नसावे, एसएससीच्या प्रत्येक पदासाठी वेगवेगळी वयोमर्यादा निश्चित करण्यात आलेली आहे आणि राखीव श्रेणीतील विद्यार्थ्यांसाठी वयात सवलत आहे.

सरकारी नियमांनुसार वेगवेगळ्या पदांच्या परीक्षेत सहभागी होण्यासाठी सरकारने वेगवेगळे पात्रता निकष लावलेले आहेत. हायस्कूल उत्तीर्ण विद्यार्थी देखील परीक्षेसाठी अर्ज करू शकतात आणि काही पदांसाठी इंटरमिजिएट, ग्रॅज्युएट किंवा इतर डिप्लोमा पदवी देखील आवश्यक आहे.

SSC अंतर्गत मिळणारी पदे –

एसएससी म्हणजेच कर्मचारी निवड आयोग, ज्याद्वारे स्पर्धात्मक परीक्षा आयोजित केल्या जातात, ज्या अंतर्गत हिंदी, इंग्रजी, गणित आणि तार्किक प्रश्न विचारले जातात, हे प्रश्न वस्तुनिष्ठ असतात, ज्यांची पातळी परीक्षेनुसार बदलते. CGL, CHSL, Steno, JE, CAPF, JHT सारख्या स्पर्धात्मक परीक्षांचे आयोजन SSC करते, विद्यार्थी त्यांच्या गुणवत्तेनुसार या स्पर्धा परीक्षांमध्ये बसून भारत सरकारच्या विविध विभागांमध्ये नोकरी मिळवू शकतात.

CGL परीक्षा – पदवी परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतरच विद्यार्थ्याला या परीक्षेसाठी समाविष्ट केले जाऊ शकते, ही परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर तुमची अन्न अधिकारी, आयकर अधिकारी, लेखापरीक्षक इत्यादी पदांवर नियुक्ती केली जाते.

CHSL परीक्षा – CHSL अंतर्गत जे विद्यार्थी इंटरमिजिएट परीक्षेनंतर नोकरी करू इच्छितात आणि त्यांचे वय १८ वर्षे पूर्ण झाले आहे, ते या परीक्षेला बसू शकतात. या परीक्षेत यशस्वी झाल्यानंतर तुम्हाला एलडीसी, लिपिक इत्यादी पदांवर नियुक्ती मिळू शकते.

स्टेनो परीक्षा – स्टेनोग्राफीमध्ये भविष्य घडवण्यासाठी तुम्ही या परीक्षेत सहभागी होऊ शकता. मात्र यासाठी तुम्हाला शॉर्टहँड अर्थात शॉर्टहँडचे ज्ञान असण्यासोबतच परीक्षेशी संबंधित ज्ञान असणे आवश्यक आहे, ते ज्ञान कौशल्य चाचणीदरम्यान आवश्यक असते.

जेई परीक्षा – जेई म्हणजे कनिष्ठ अभियंता. या परीक्षेद्वारे भारत सरकारच्या विविध विभागांमध्ये कनिष्ठ अभियंता पदावर काम करण्याची संधी उपलब्ध आहे, या पदासाठी किमान शैक्षणिक पात्रता अभियांत्रिकी पदविका किंवा पदवी आहे.

CAPF चाचणी – सीएपीएफला केंद्रीय सशस्त्र पोलीस दल म्हणतात, केंद्र सरकारमध्ये ही परीक्षा सशस्त्र पोलीस दलात निरीक्षक, उपनिरीक्षक इत्यादींसाठी द्यावी लागते.

जेएचटी चाचणी: JHT चे पूर्ण फॉर्म ज्युनियर हिंदी ट्रान्सलेटर आहे, ही परीक्षा दिल्यानंतर तुम्हाला हिंदी अनुवादक पदावर काम करण्याची संधी मिळते, यासाठी हिंदी आणि इंग्रजी दोन्ही भाषांचे ज्ञान असणे आवश्यक आहे.

SSC निवड प्रक्रिया –

एसएससीद्वारे निवडीची प्रक्रिया चार टप्प्यात पूर्ण होते, ज्यांची नावे आहेत टियर-1, टियर-2, टियर-3 आणि टियर-4.

टियर-1 आणि टियर-2 मध्ये ऑनलाइन परीक्षा आहे. ज्यामध्ये वस्तुनिष्ठ प्रकारचे प्रश्न विचारले जातात. जे विद्यार्थी टियर-1 आणि टियर-2 परीक्षा उत्तीर्ण करतात त्यांना टियर-3 परीक्षेसाठी बोलावले जाते ज्यामध्ये स्पष्टीकरणात्मक प्रश्न विचारले जातात.

टियर-1 आणि टियर-2 मध्ये जनरल इंटेलिजन्स, रिझनिंग, जनरल नॉलेज, डिडक्टिव एप्टिट्यूड आणि इंग्रजी कॉग्निशन, मॅथेमॅटिक्सशी संबंधित प्रश्न विचारले जातात. टियर-3 मध्ये परीक्षा ही पेपरवर असते. यानंतर, त्यांना टियर-4 परीक्षेसाठी बोलावले जाते ज्यामध्ये कौशल्य, प्रवीणता, संगणक ज्ञान आणि शैक्षणिक पात्रतेची कागदपत्रे तपासली जातात.

एसएससी परीक्षेची तयारी – Preparation For SSC Exam

एसएससी परीक्षेत यश मिळवण्यासाठी तयारीसोबत कठोर परिश्रम आणि परिश्रम देखील आवश्यक आहेत, यासाठी तुम्ही कोणत्याही चांगल्या संस्थेत किंवा चांगल्या कोचिंगमध्ये प्रवेश घेऊ शकता जे तुम्हाला तयारीसाठी मदत करू शकतील. एसएससी परीक्षेत यश कसे मिळवायचे, त्यासाठी तुम्ही खाली दिलेल्या काही मुद्यांची मदत घेऊ शकता –

1. परीक्षेचे स्वरूप आणि अभ्यासक्रम

अनेक विद्यार्थी परीक्षेची तयारी करण्यापूर्वी परीक्षेच्या स्वरूपाकडे व अभ्यासक्रमाकडे लक्ष देत नाहीत, त्यामुळे तयारी योग्य दिशेने होत नाही आणि विद्यार्थी परीक्षेत अनुत्तीर्ण होतात. परीक्षेत यशस्वी होण्यासाठी SSC संबंधित सर्व माहिती मिळवून तुम्हाला परीक्षेची तयारी करावी लागेल.

परीक्षेच्या अभ्यासक्रमांतर्गत प्रत्येक विषय काळजीपूर्वक वाचा व समजून घ्या आणि त्यानुसार तयारी करा. परीक्षेचे स्वरूप आणि अभ्यासक्रम समजून घेतल्याशिवाय परीक्षेत यश मिळणार नाही.

2. वेळापत्रक बनवा

वेळापत्रक हा एसएससी परीक्षा क्रॅक करण्याचा एक पद्धतशीर मार्ग आहे. प्रत्येक विषयाला त्यांच्या गुंतागुंतीनुसार वेळ देता येईल असे वेळापत्रक तयार करावे. बहुतेक विद्यार्थ्यांना अभ्यासासाठी टाइम टेबल बनवता येत नाही आणि बनवल्यानंतर ते टाइम टेबल नीट फॉलो होत नाही, हेच SSC परीक्षेत यश न मिळण्याचे सर्वात मोठे कारण आहे. त्यामुळे विषयानुसार टाइम टेबल करा आणि त्याचे पालन करा.

3. शिकण्याचा दृष्टिकोन

विद्यार्थ्याला एखादी गोष्ट शिकण्याची जिद्द असेल, इच्छा असेल तरच त्याच्या ज्ञानातही भर पडेल. वारंवार शिकून आणि सराव करून विद्यार्थी परिपूर्ण होतो, म्हणून प्रत्येक विषयावर जास्तीत जास्त अभ्यास करा जेणेकरून प्रत्यक्ष परीक्षेत प्रश्नांच्या सरावाचा प्रवाह कायम राहील.

4. चालू घडामोडी आणि वर्तमानपत्रे

परीक्षेची तयारी करण्यासाठी वर्तमानपत्र नियमित वाचा आणि चालू घडामोडींचा अभ्यास करा, ज्याद्वारे तुम्ही परीक्षेत चांगले गुण मिळवू शकाल, चालू घडामोडींसाठी दररोज एक निश्चित वेळ काढा ज्यामध्ये तुम्हाला सर्व ताज्या घडामोडींची माहिती मिळू शकेल. चालू घडामोडीशी संबंधित प्रश्न खूप महत्वाचे आहेत परंतु बहुतेक विद्यार्थी परीक्षेच्या काही दिवस आधी त्यावर लक्ष केंद्रित करतात, ज्यामुळे हा भाग कमकुवत राहतो आणि निकालावर परिणाम होतो.

5. ऑनलाइन मदत

एसएससी परीक्षेच्या तयारीसाठी तुम्ही ऑनलाइन मदत घेऊ शकता जेणेकरून तुम्हाला यश मिळू शकेल, इंटरनेटच्या माध्यमातून ऑनलाइन अभ्यास करून सर्व आवश्यक विषयांचा अभ्यास करता येईल. अभ्यास साहित्य, मार्गदर्शन आणि विविध प्रकारच्या अभ्यास पद्धती, अशी सर्व माहिती एका क्लिकवर तुम्हाला मिळेल.

एसएससीची तयारी करण्यासाठी यूट्यूब हा एक चांगला मार्ग आहे कारण यामध्ये तुम्हाला व्हिडिओद्वारे समजावून सांगितले जाते, जेणेकरून व्हिडिओद्वारे आपल्याला अधिक चांगल्या प्रकारे समजू शकेल.

6. मॉक टेस्ट

SSC परीक्षेचा अभ्यासक्रम पूर्ण झाल्यानंतर विद्यार्थ्याने दररोज मॉक टेस्ट घ्याव्यात, ज्याद्वारे तुम्हाला प्रश्नपत्रिका किती वेळात सोडवता येईल हे कळेल. एसएससी परीक्षेची एक निश्चित वेळ आहे, त्या वेळेत तुम्हाला टेस्ट पूर्ण करायची आहे, मॉक टेस्टद्वारे तुम्हाला प्रश्नपत्रिका सोडवायला किती वेळ लागेल हे कळेल. त्यामुळे परीक्षेसाठी मॉक टेस्ट खूप महत्त्वाची आहे, कारण त्यातून तुम्हाला तुमची क्षमता कळेल.

7. निरोगी जीवन

जर तुम्ही निरोगी आणि तणावमुक्त असाल तर तुम्ही परीक्षेची चांगली तयारी करू शकाल, तणाव घेतल्याने तुम्ही अस्वस्थ होऊ शकता ज्यामुळे अधिक मौल्यवान वेळ वाया जाईल. त्यामुळे अभ्यास आणि खेळासाठी योग्य वेळापत्रक तयार करणे आवश्यक आहे. चांगले अन्न खाणे, पुरेशी झोप, योगा, संगीत आणि खेळ यांमुळे तुम्ही निरोगी आणि तणावमुक्त राहाल.

तुम्हाला SSC परीक्षेची माहिती (SSC Exam Information In Marathi) हा लेख आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…

बँक खाते जर तुम्ही चालू ठेवले तर त्यावर आकारले जाणारे शुल्क तुमच्या खात्यातून वेळोवेळी कापले जात राहते. या प्रकरणात, आपले नुकसान आहे. त्यामुळे तुम्ही तुमचे बँक खाते नक्कीच बंद करावे.

या लेखात बँक खाते कसे बंद करावे (How to close a bank account in Marathi) याबद्दल माहिती मिळेलच, तसेच तुम्हाला हे देखील कळेल बँक खाते बंद करण्यासाठी अर्ज कसा भरावा किंवा लिहावा. चला तर मग जाणून घेऊया त्याबद्दल संपूर्ण माहिती!

बँक खाते कसे बंद करावे? How to close a bank account in Marathi

म्हणूनच आम्ही तुम्हाला बँक खाते बंद करण्याचा ऑफलाईन आणि सर्वात सोपा मार्ग सांगत आहोत. हा मार्ग अर्ज / फॉर्म लिहून देऊन बँक खाते कसे बंद करावे याविषयी आहे. ही पद्धत वापरल्यास आपण कोणतेही बँक खाते बंद करू शकता, कारण ही पद्धत प्रत्येक बँकेत वापरली जाते.

बँक खाते बंद करण्यापूर्वी कोणत्या गोष्टी लक्षात ठेवाव्यात?

• सर्वप्रथम, तुम्हाला त्या बँक खात्यातील सर्व पैसे काढावे लागतील. तुम्हाला त्या बँक खात्यातून एकतर ऑनलाइन पैसे ट्रान्सफर करावे लागतील.
• तुमच्‍या बँक खात्यातील रक्कम मायनस असेल तर तुमच्‍याजवळ जेवढे पैसे मायनस असतील तेवढे पैसे जमा करावे लागतील, तरच तुमचे बँक खाते बंद होईल. पैसे जमा केल्याशिवाय तुम्ही तुमचे बँक खाते बंद करू शकत नाही.
• याशिवाय, तुम्ही जे बँक खाते बंद करणार आहात, त्या बँक खात्याशी तुम्ही कोणतीही महत्त्वाची योजना लिंक केली नाही ना, किंवा तुमच्याकडे त्या बँक खात्यातून कर्जाचा हप्ता आहे का हे देखील शोधा. त्यामुळे ती कपात केली जात नाही किंवा विम्याची कोणतीही रक्कम कापली जात नाही जेणेकरून तुम्हाला नंतर अडचणीचा सामना करावा लागू नये, याविषयीचा सर्व तपशील जाणून घ्या.
• तुम्हाला हे देखील तपासावे लागेल की तुम्हाला जे बँक खाते बंद करायचे आहे ते कोणत्याही प्रकारच्या ऑनलाइन मनी ट्रान्सफर अॅप्लिकेशनशी लिंक आहे की नाही. जर ते बँक खाते कोणत्याही प्रकारच्या ऑनलाइन पैसे पाठवणाऱ्या अर्जाशी जोडलेले असेल, तर तुम्हाला ते बँक खाते त्या अर्जातून काढून टाकावे लागेल.
• जेव्हा तुम्ही बँक खाते बंद करण्यासाठी बँकेकडे अर्ज करता, तेव्हा बँकेकडून तुमच्याकडून काही शुल्काची मागणी केली जाते, जे साधारणपणे ₹ 500 च्या आसपास असते.
• याशिवाय, जर तुमचे इतर कोणत्याही बँकेच्या शाखेत खाते नसेल, तर बँक कर्मचार्‍याला तुमच्या खात्यातील पैशांसाठी तुमच्या नावावर आणि पत्त्यावर डिमांड ड्राफ्ट पाठवण्याची विनंती करा.
• तुम्ही खाते बंद करण्यासाठी अर्ज लिहिता किंवा भरता तेव्हा तुम्ही सर्व माहिती पुन्हा एकदा तपासली पाहिजे. तुम्ही तुमचे नाव, तुमचा पत्ता, तुमचा खाते क्रमांक, तुमचा फोन नंबर, तुमचा ईमेल योग्यरित्या भरलेले आहे का? ते तपासा. जेणेकरून तुम्ही बँकेकडे अर्ज सादर करता तेव्हा बँक त्यावर तात्काळ कारवाई करते आणि त्यामध्ये कोणताही व्यत्यय येत नाही.
• तुम्ही तुमचे बँक खाते बंद करण्यापूर्वी, तुम्ही तुमच्या बँक खात्याचे मागील 1 वर्षाचे विवरण काढणे आवश्यक आहे. स्टेटमेंटला हिंदी भाषेत ट्रान्झॅक्शन रेकॉर्ड म्हणतात. तुम्ही स्टेटमेंट प्रिंट कॉपी म्हणून काढू शकता किंवा सॉफ्ट कॉपी म्हणून काढू शकता.
• बँकेतून कोणत्याही प्रकारचा पैसा तुमच्या खात्यावर आला तर ते पैसे तुम्ही बँकेत जमा करावेत, सोबत खात्याशी संबंधित पासबुक असावे. डेबिट कार्ड आणि चेकबुक देखील बँकेत जमा करावे. त्यामुळे जेव्हा तुम्ही बँक खाते बंद करून घेण्यासाठी शाखेत जाल तेव्हा या सर्व गोष्टी सोबत घेऊन जा.

बँक खाते बंद करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे – Documents Required for closing a bank account

बँक खाते बंद करण्यासाठी फक्त अर्ज लिहिणेच काम करत नाही तर तुम्हाला अर्जासोबत काही आवश्यक कागदपत्रे देखील जोडावी लागतात. जेव्हा तुम्ही आवश्यक कागदपत्रे जोडता, तेव्हा तुमचा अर्ज आणि कागदपत्रांची बँकेकडून छाननी केली जाते.

आणि सर्वकाही योग्य आढळल्यास, तुमचे बँक खाते बंद केले जाईल. तुम्हाला आवश्यक असलेल्या महत्त्वाच्या कागदपत्रांची यादी खाली दिली आहे. म्हणूनच त्यांची प्रिंट आऊट काढून अगोदरच ठेवा.

बँक खाते बंद करण्याची प्रक्रिया काय आहे? Procedure of closing a bank account in Marathi

बहुतांश बँक खाती बंद करण्याची प्रक्रिया सारखीच आहे. खाली तुम्हाला बँक खाते कसे बंद करायचे याची प्रक्रिया सांगितली गेलेली आहे.

पहिली पायरी –

तुमचे ज्या बँकेत खाते आहे त्या बँकेच्या शाखेत जावे लागेल. शाखेत गेल्यानंतर तुम्हाला बँक अधिकाऱ्याकडून खाते बंद करण्याचा फॉर्म मागवावा लागेल. तुम्हाला हवे असल्यास, तुम्ही बँकेच्या अधिकृत वेबसाइटवरून फॉर्म डाउनलोड करू शकता.

तुम्हाला फॉर्म न मिळाल्यास, तुम्ही तुमचा अर्ज एका साध्या पानावरही लिहू शकता. खाते बंद करण्याच्या फॉर्मवर किंवा अर्जावर संयुक्त खाते असल्यास, इतर व्यक्तीलाही स्वतःची स्वाक्षरी करावी लागते, तसेच खातेदाराला स्वतःची स्वाक्षरी करावी लागते.

दुसरी पायरी –

तुम्हाला जे खाते बंद करायचे आहे त्याच्याशी संबंधित सर्व गोष्टी, चेकबुक, डेबिट कार्ड, पासबुक इत्यादी बँकेतच जमा करा. तथापि, डेबिट कार्ड जमा करण्यापूर्वी, तुम्हाला तुमच्या बँक खात्यात जितके पैसे असतील तितके पैसे काढावे लागतील.

तिसरी पायरी –

आता तुम्हाला तुमचा अर्ज किंवा बँक खाते बंद करण्याचे पत्र बँक कर्मचाऱ्याकडे जाऊन सबमिट करावे लागेल. यावर बँक तुम्हाला ओळखीचा पुरावा आणि पत्ता पुरावा विचारेल, तोही तुम्हाला द्यावा लागेल. यासाठी तुम्ही आधार कार्ड, पॅन कार्ड, यासाठी अर्ज करू शकता. चालक परवाना किंवा मतदार ओळखपत्र वापरू शकता.

चौथी पायरी –

तुम्ही तुमच्या बाजूने सर्व प्रक्रिया पूर्ण केल्यावर बँक प्रक्रिया सुरू होईल. खाते बंद करण्याची प्रक्रिया करण्यासाठी बँकेला 5 दिवस ते 10 दिवस लागतात आणि जेव्हा खाते बंद होते तेव्हा तुम्हाला तुमच्या मेल आयडी किंवा फोन नंबरवर खाते बंद करण्याची माहिती देखील मिळेल.

बँक खाते बंद करण्यासाठी अर्ज कसा लिहायचा? How to write a form for closing a bank account?

तुमचे बँक खाते बंद करण्यासाठी, तुम्हाला ज्या बँकेत तुमचे खाते आहे त्या बँकेच्या शाखेत जावे लागेल. तुमची आवश्यक कागदपत्रे जसे की पॅन कार्ड, आधार कार्ड, बँक पासबुक, बँक एटीएम कार्ड, बँक चेकबुक घ्यावे लागेल आणि लिखित स्वरूपाचा अर्ज बँकेत उपस्थित असलेल्या कर्मचार्‍याकडे जमा करावा लागेल.

बँकेकडून तुम्हाला एक क्लोजर फॉर्म दिला जातो. तुम्हाला हवे असल्यास तुम्ही ते भरू शकता किंवा तुम्ही अर्ज घरी लिहीत असाल तर तुम्ही साधे पान वापरू शकता. हे एक असे पान असावे ज्यावर कोणतीही रेषा नसावी.

तुम्ही अर्ज भरून बँक कर्मचार्‍याला देता तेव्हा तो तुम्हाला तुमच्या खात्यातील शिल्लक रकमेची माहिती देईल आणि तुमच्या खात्यातून पैसे काढण्यास सांगेल. अशा प्रकारे तुम्ही बँकेतील उरलेले पैसे काढू शकता. जेव्हा ग्राहक समाधानी असतो आणि बँक समाधानी असते तेव्हा तुमचे खाते बंद केले जाते.

खाली तुम्हाला बँक खाते बंद करण्यासाठी अर्ज कसा लिहायचा याचे स्वरूप दिले जात आहे.

प्रति,

शाखा व्यवस्थापक – श्री.

तुमच्या बँकेचे नाव

तुमच्या बँकेचा पूर्ण पत्ता

विषय: बँक खाते पूर्णपणे बंद करणे.

सर,

माझे नाव कुणाल विलास पाटील आहे. माझे बचत खाते तुमच्या बँक शाखेत गेल्या ३ वर्षांपासून आहे ज्याचा खाते क्रमांक XXXXXX1234 आहे. सर माझी एकापेक्षा जास्त खाती आहेत आणि मी माझे बँक ऑफ इंडिया खाते जास्त वापरतो. म्हणूनच मला माझे आपल्या (बँकेचे नाव) बँकेतील खाते बंद करायचे आहे.

कृपया पूर्ण पडताळणीनंतर माझे खाते बंद केले तरी चालेल. माझ्या खात्यात काही शिल्लक असल्यास ती परत मिळावी अथवा काही रक्कम भरायची असल्यास ती भरण्यास तयार आहे. मी या विनंती फॉर्मसोबत आवश्यक कागदपत्रे देखील जोडत आहे जेणेकरून तुम्ही या विनंती फॉर्मवर लवकरच कार्यवाही करू शकाल.

खातेधारक –

नाव – तुमचे नाव टाका

खाते क्रमांक – तुमचा बँक खाते क्रमांक प्रविष्ट करा

पत्ता – तुमचा पूर्ण पत्ता प्रविष्ट करा.

मोबाईल नंबर – तुमचा मोबाईल नंबर टाका.

तुमची सही करा.

आजची तारीख लिहा.

तुम्हाला बँक खाते कसे बंद करावे (Bank Khate kase band karave) हा लेख आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…

12 मराठी महिन्यांची यादी – List of Marathi Months

• चैत्र – दिनदर्शिकेनुसार, इंग्रजी कॅलेंडरनुसार वर्षाचा हा पहिला महिना मार्च आणि एप्रिल महिन्यात येतो.
• वैशाख – दिनदर्शिकेनुसार, हा वर्षाच्या सुरुवातीचा दुसरा महिना आहे, इंग्रजी कॅलेंडरनुसार तो एप्रिल आणि मे मध्ये येतो.
• ज्येष्ठ – हा वर्षाच्या सुरुवातीचा तिसरा महिना आहे जो इंग्रजी कॅलेंडरनुसार मे आणि जूनमध्ये येतो.
• आषाढ – हा वर्षाच्या सुरुवातीचा चौथा महिना आहे, जो जून आणि जुलै महिन्यात येतो.
• श्रावण – हा वर्षातील पाचवा महिना आहे, जो ऑगस्ट आणि सप्टेंबर महिन्यात येतो.
• भाद्रपद – हा वर्षाचा सहावा महिना आहे, जो ऑगस्ट आणि सप्टेंबरमध्ये येतो.
• अश्विन – हा वर्षाचा सातवा महिना आहे, जो सप्टेंबर आणि ऑक्टोबर महिन्यात येतो.
• कार्तिक – हा ऑक्टोबर-नोव्हेंबरमध्ये येणारा वर्षाचा आठवा महिना मानला जातो.
• मार्गशीर्ष – हा नववा महिना आहे जो नोव्हेंबर आणि डिसेंबरमध्ये येतो.
• पौष – हा वर्षाचा दहावा महिना आहे, जो डिसेंबर आणि जानेवारी महिन्यात येतो.
• माघ – हा वर्षाचा अकरावा महिना आहे, जो जानेवारी आणि फेब्रुवारी महिन्यात येतो.
• फाल्गुन – हा वर्षाचा बारावा महिना आहे, जो फेब्रुवारी आणि मार्च महिन्यात येतो.

12 इंग्रजी महिन्यांची यादी – List of English Months

• जानेवारी – हा जानेवारी महिना ३१ दिवसांचा असतो.
• फेब्रुवारी – या महिन्यात २८ दिवस असतात पण चारच्या लीप वर्षात या महिन्यात २९ दिवस असतात.
• मार्च – हा महिना पूर्ण ३१ दिवसांचा आहे.
• एप्रिल – हा महिना ३० दिवसांचा आहे.
• मे – या महिन्यात ३१ दिवस आहेत.
• जून – हा महिना ३० दिवसांचा आहे.
• जुलै – ही मीना ३१ दिवसांची आहे.
• ऑगस्ट – या महिन्यात ३१ दिवस आहेत.
• सप्टेंबर – या महिन्यात ३० दिवस आहेत.
• ऑक्टोबर – हा महिना ३१ दिवसांचा आहे.
• नोव्हेंबर – हा महिना ३० दिवसांचा असेल.
• डिसेंबर – या महिन्यात ३१ दिवस आहेत.

तुम्हाला 12 मराठी व इंग्रजी महिन्यांची यादी / नावे (List of Marathi & English Months) हा मराठी लेख आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय नोंदवा…

WTO म्हणजे काय? WTO meaning In Marathi

WTO ही जगप्रसिद्ध आंतरराष्ट्रीय व्यापार संघटना आहे ज्याचे मूल्य जगातील प्रत्येक देशात सर्वाधिक आहे. हे लक्षात घेता, व्यापाराशी संबंधित नियमांवर नियंत्रण ठेवले जाते, जेणेकरून कोणत्याही देशाला व्यवसायाशी संबंधित अडचणींचा सामना करावा लागू नये.

ही एकमेव आंतरराष्ट्रीय संस्था आहे जी वेगवेगळ्या देशांमधील व्यापाराचे नियम जारी करते. यामुळेच WTO जगभरात मॉनिटर व ट्रेनर म्हणून काम करते.

WTO चे पूर्ण रूप –

WTO – जागतिक व्यापार संघटना (World Trade Organisation)

WTO – मुख्य उद्दिष्टे

WTO ही एक अशी संस्था आहे जी सदस्य देशांमधील व्यापार नियम बनवताना येणाऱ्या समस्या सोडवण्यासाठी काम करते. जेणेकरुन जगभर उद्योग-व्यवसायाचा प्रचार योग्य पद्धतीने व्हावा, लोकांसाठी रोजगाराच्या संधी निर्माण व्हाव्यात, जेणेकरून त्यांची जीवनशैली सुधारून ते चांगले भविष्य घडवू शकतील.

WTO चे मुख्य सदस्य देश

WTO ही एक अशी संस्था आहे ज्यामध्ये आतापर्यंत अनेक देशांनी सदस्यत्व मिळवले आहे. अशा परिस्थितीत, आजच्या काळात या संघटनेत जवळपास 164 देश आहेत, ज्यांच्या माध्यमातून त्यांची शक्ती मजबूत केली जात आहे.

WTO ची सुरुवात

मुख्यतः WTO ची सुरुवात 1995 मध्ये झाली जिथे अनेक देशांनी एकत्र येऊन एक समुदाय तयार केला जिथे व्यापार धोरणांबद्दल माहिती मिळवली गेली. WTO चे सचिवालय जिनिव्हा येथे आहे, जिथे आतापर्यंत किमान 600 लोक काम करत आहेत आणि या मुख्य संस्थेला त्यांची सेवा देत आहेत.

WTO चे फायदे

जसजसा काळ बदलला तसतसे जागतिक व्यापार संघटनेच्या माध्यमातून अनेक बदल जाणवले. काळाच्या अनुषंगाने अनेक प्रकारचे लाभ मिळाले जे नागरिकांसाठी फायदेशीर ठरले.

• डब्ल्यूटीओने आपल्या कार्यक्षमतेत जसजसा विकास केला, त्याचप्रमाणे देशांनाही विविध मार्गांनी विकासाद्वारे वाढ जाणवू लागली.
• डब्ल्यूटीओच्या माध्यमातून सतत होणाऱ्या पर्यावरण प्रदूषणावर नियंत्रण ठेवण्याचे काम करण्यात आले, ज्याचा थेट फायदा मानवी प्रजाती आणि प्राणी-पक्ष्यांना झाला.
• जेव्हा जेव्हा एखादा व्यवसाय आंतरराष्ट्रीय स्तरावर सुरू केला जातो तेव्हा अनेक प्रकारचे कर महत्त्वाचे मानले जातात. अशा परिस्थितीत, WTO आल्यानंतर, व्यवसाय किंवा व्यवसाय करण्याचा खर्च कराच्या खात्यावर वजा केला गेला.
• यामुळे, आर्थिक विकासाचा मुद्दा लोकांमध्ये जाणवत होता, जिथे आता बहुतेक लोकांची काम करण्याची क्षमता होती.
• काळाच्या ओघात हेही लक्षात आले की लोकांच्या राहणीमानात आणि राहणीमानात मोठ्या प्रमाणात सुधारणा होऊ लागली आहे.

WTO ची काही मूलभूत तत्त्वे –

जगात कोणतीही संस्था किंवा परिषद आयोजित केली जाते तेव्हा त्यांच्या काही मूलभूत तत्त्वांची माहिती नक्कीच ठेवली जाते. या अंतर्गत डब्ल्यूटीओची काही मूलभूत तत्त्वेही आपल्यासमोर आहेत, जिथे असे मानले जाते की डब्ल्यूटीओ कधीही कोणत्याही देशाशी भेदभाव करणार नाही किंवा चुकीची भावना वापरणार नाही. कारण त्याने सर्व देशांसाठी समान कार्ये पार पाडावीत हे त्याच्या तत्त्वात येते.

याशिवाय डब्ल्यूटीओचे तत्त्व हेही सांगते की, कोणत्याही देशाचे कोणतेही उत्पादन व्यवसायाच्या उद्देशाने बाजारात आणले तर ते उत्पादन योग्य पद्धतीने लोकांसमोर मांडणे आणि त्या उत्पादनांचा प्रचार करणे हेदेखील या कायद्यानुसार आहे.

या अंतर्गत कोणत्याही देशाला मुक्तपणे व्यापार करण्याचे स्वातंत्र्य दिले जाते, ज्यामध्ये सीमा शुल्क आणि विविध आयात शुल्क वगळता कोणतेही अनावश्यक शुल्क घेणे बंधनकारक मानले जात नाही. अशाप्रकारे, सर्व देशांमध्ये निश्चितपणे पारदर्शकता दिसून येते, ज्याचा संपूर्ण जगाला फायदा होतो.

याशिवाय डब्ल्यूटीओच्या इतर तत्त्वात असेही म्हटले आहे की प्रत्येक देशाचे व्यापार धोरण समजून घेऊन निर्णय घेतला जाईल आणि कोणत्याही देशासोबत अन्यायकारक वागणूक रोखली जाईल. ज्या अंतर्गत विकसनशील देशांनाही लाभ मिळेल आणि ते पुढे जाण्यासाठी काम करू शकतील.

WTO ची मुख्य कार्ये

डब्ल्यूटीओच्या स्थापनेपासूनच त्यांची कार्ये निश्चित केली गेली आहेत जेणेकरून भविष्यात देखील अहंकाराच्या संघर्षामुळे कामे अपूर्ण राहू नयेत.

• व्यवसाय किंवा व्यवसाय सुरू करताना कोणत्याही प्रकारे अडचणी आल्या आणि त्यामुळे देशात आपत्ती आली, अशा परिस्थितीत WTO मध्ये सल्लामसलत करण्याचे काम सुरू केले जाते जेणेकरून ते प्रकरण सोडवता येईल.
• व्यवसायाचे नियम आणि तरतुदी प्रामुख्याने अनेक व्यापाऱ्यांना उद्योग चालवण्यासाठी लागू केल्या गेल्या.
• आर्थिक धोरणात बदल करून जागतिक बँक आणि नाणेनिधीच्या माध्यमातून सहकार्य दिले गेले जेणेकरून जागतिक आर्थिक धोरण हाताळता येईल आणि आर्थिक समस्या दूर ठेवता येईल.
• WTO मार्फत व्यापार कराराच्या संदर्भात विशेष प्रकारची कार्ये आणि प्रशासनासाठी सुविधांचा परिचय मुख्य कार्यांतर्गत येऊ लागला.

WTO अंतर्गत होणार्‍या मुख्य परिषदा

WTO अंतर्गत, सर्व देशांद्वारे एक परिषद आयोजित केली जाते, जी 2 वर्षातून एकदा आयोजित केली जाते. अशा परिस्थितीत डब्ल्यूटीओच्या आतापर्यंत 11 परिषदा झाल्या आहेत, ज्या कुठेतरी सामान्य नागरिकांच्या बाजूने आहेत.

1. पहिली परिषद 9 ते 13 डिसेंबर 1996 दरम्यान आयोजित करण्यात आली होती जी सिंगापूरने आयोजित केली होती.
2. त्यानंतरची परिषद 18 ते 20 मे 1998 या कालावधीत आयोजित करण्यात आली होती, ज्याचे आयोजन जिनेव्हा, स्वित्झर्लंड यांनी केले होते.
3. पुढील परिषद 30 नोव्हेंबर ते 3 डिसेंबर 1999 दरम्यान सिएटल, यूएसए येथे आयोजित करण्यात आली होती.
4. पुढील WTO परिषदा 9 ते 14 नोव्हेंबर 2001 दरम्यान दोहा, कतार येथे आयोजित केल्या गेल्या.
5. यानंतर, 10 ते 14 सप्टेंबर 2003 या कालावधीत कॅनकुन, मेक्सिको येथे एक परिषद आयोजित करण्यात आली होती, ज्यामध्ये प्रामुख्याने व्यवसायावर चर्चा करण्यात आली होती.
6. पुढील परिषद 13 ते 18 डिसेंबर 2005 दरम्यान हाँगकाँगने आयोजित केली होती.
7. पुढील परिषद 30 नोव्हेंबर ते 2 डिसेंबर 2009 या कालावधीत जिनेव्हा, स्वित्झर्लंड यांनी आयोजित केली होती.
8. त्यानंतरची परिषद 15 ते 17 डिसेंबर 2011 या कालावधीत जिनेव्हा, स्वित्झर्लंड येथे आयोजित करण्यात आली होती.
9. त्यानंतरची परिषद 3 ते 6 डिसेंबर 2013 या कालावधीत आयोजित करण्यात आली होती, ज्याचे आयोजन बाली, इंडोनेशियाने केले होते.
10. यानंतर 15 ते 18 डिसेंबर 2015 या कालावधीत नैरोबी, केनिया येथे एक परिषद झाली.
11. यानंतर पुढील परिषद 10 ते 13 डिसेंबर 2017 या कालावधीत अर्जेंटिनामधील ब्युनोस आयर्स येथे आयोजित करण्यात आली होती.

आतापर्यंत एकूण 11 परिषदांचे आयोजन करण्यात आले आहे. ज्या अंतर्गत 11 व्या परिषदेत कोणत्याही विशिष्ट मुद्द्यावर चर्चा होऊ शकली नाही, ज्यामध्ये अमेरिकेने देखील अन्न अनुदानावर आपले मत दिले नाही आणि भारतानेही अनेक विषयांवर कठोर भूमिका घेतली. अशा परिस्थितीत कोणतीही ठोस पावले उचलली गेली नाहीत.

WTO चा मुख्य अजेंडा

जेव्हा जेव्हा WTO चे नाव ऐकले जाते तेव्हा सर्वप्रथम त्याच्या अजेंड्याबद्दल बोलले जाते, जिथे सुरुवातीला अनेक करार केले गेले होते जे मुख्य अजेंडा म्हणून ओळखले जातात. सर्वसाधारणपणे, ज्या अंतर्गत कृषी संबंधित योजना विकसित करण्याची चर्चा होती, ज्यामध्ये भारताने फळे, फुले, भाजीपाला आणि नगदी पिके मोठ्या प्रमाणात विकल्याबद्दलही बोलले जात होते.

ज्यामुळे भारतातील शेतकरी अनुदान वाढीमुळे त्यांची अडचण झाली होती आणि त्यामुळेच डब्ल्यूटीओच्या मुख्य अजेंड्याबाबत केलेल्या वक्तव्यामुळे त्यांना विरोधाचा सामना करावा लागला होता.

WTO चा मुख्य प्रभाव

डब्ल्यूटीओ हे जगभरात प्रामुख्याने महत्त्वाचे मानले जाते आणि अशा परिस्थितीत प्रत्येक क्षेत्रात त्याचा प्रभाव दिसून येतो. ज्या भागात आर्थिक क्रियाकलाप दिसून येतो, ज्या अंतर्गत विविध देशांदरम्यान उत्पादनांची देवाणघेवाण केली जाते त्या भागात त्याचा प्रभाव अधिक दिसून येतो.

आयोजित केलेल्या परिषदेत प्रामुख्याने WTO च्या सदस्य देशांना अधिक लाभ मिळतात. याशिवाय डब्ल्यूटीओचा प्रभावही अधिक मानला जातो कारण व्यापाराशी संबंधित निर्णय घेण्यात डब्ल्यूटीओचाच मुख्य वाटा आहे, ज्याद्वारे विविध राष्ट्रांचे महत्त्व समजून घेणे हा एक महत्त्वाचा निर्णय मानला जातो.

एका मुख्य सर्वेक्षणानुसार असे दिसून आले आहे की, सर्व तांत्रिक सुविधा असूनही अनेक वेळा WTO आपले कार्य योग्य रीतीने पार पाडू शकत नाही आणि अशा परिस्थितीत त्यांना समस्यांना सामोरे जावे लागते परंतु तरीही हे WTO चे वैशिष्ट्य आहे. परिस्थितीचे योग्य आकलन करून निर्णय घेणे जेणेकरून जगात घडणाऱ्या घडामोडींवर लक्ष ठेवून योग्य लाभ मिळू शकेल.

तुम्हाला WTO – मराठी माहिती (WTO Information In Marathi) हा लेख आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…

APL चा अर्थ काय? APL Card Mahiti Marathi

जे दारिद्र्यरेषेच्या वर येतात, त्यांना एपीएल रेशनकार्डची सुविधा दिली जाते. सार्वजनिक वितरण प्रणाली, राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा अंतर्गत दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबांना 15 किलो धान्य दिले जाते. त्यामुळे कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न 27,000 हून अधिक असेल अशी कुटुंबे एपीएल कार्डसाठी अर्ज करू शकतात, परंतु एपीएल कार्डधारकांना बीपीएल कार्डधारकांपेक्षा काही कमी सुविधा दिल्या जातात.

बीपीएल म्हणजे काय? BPL Card Mahiti Marathi

दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबांना बीपीएल शिधापत्रिकेची सुविधा उपलब्ध करून दिली जाते. या कुटुंबांना बीपीएल शिधापत्रिकेद्वारे आर्थिक मदत करण्यासाठी, त्यांना काही मूलभूत गोष्टी उपलब्ध करून देण्याचे काम सरकार करते. त्यामुळे ज्या कुटुंबांकडे खाण्यासाठी रेशनही नाही, अशा कुटुंबांना ही सुविधा मिळते जेणेकरून ते स्वतःचे आणि कुटुंबाचे पोट भरू शकतील. या लोकांना अन्न, घर सुरक्षा, जमीन, ग्राहक सेवा, शिक्षण इत्यादी काही मुख्य गोष्टी सरकारकडून पुरवल्या जातात.

BPL पूर्ण फॉर्म – BPL Full Form

BPL अर्थ – दारिद्रय रेषखालील (Below Poverty Line)

एपीएल आणि बीपीएल रेशन कार्डमध्ये काय फरक आहे?

1. ज्या कुटुंबांचे वार्षिक उत्पन्न 27,000 किंवा 27,000 पेक्षा कमी आहे ते बीपीएल कार्डसाठी अर्ज करू शकतात. याशिवाय ज्या कुटुंबांचे वार्षिक उत्पन्न यापेक्षा जास्त आहे, ती कुटुंबे एपीएल रेशनकार्डसाठी अर्ज करू शकतात.
2. एपीएल कार्ड असलेल्या कुटुंबांपेक्षा बीपीएल शिधापत्रिका असलेल्या कुटुंबांना सरकारकडून अधिक सुविधा दिल्या जातात.
3. ज्या लोकांना एपीएल रेशनकार्ड दिले जाते, त्यांना सरकारकडून दिले जाणारे रेशन थोडे महाग दिले जाते आणि बीपीएल शिधापत्रिका असलेल्या लोकांना स्वस्तातच रेशन मिळते.
4. एपीएल शिधापत्रिका असलेल्यांपेक्षा बीपीएल शिधापत्रिका असलेल्यांसाठी सरकार वेळोवेळी अधिक योजना जारी करत असते.

तुम्हाला एपीएल आणि बीपीएल रेशनकार्डची माहिती (APL & BPL Card Mahiti Marathi) आवडली असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…

डीएम कोणाला म्हणतात?

जिल्ह्याच्या मुख्य अधिकाऱ्याला डीएम असे संबोधले जाते आणि त्याचे पूर्ण नाव जिल्हा दंडाधिकारी आहे. एकप्रकारे, कोणत्याही एका जिल्ह्याचा प्रमुख असतो, जो त्या जिल्ह्यात सुरू असलेल्या सर्व कामांवर लक्ष ठेवतो आणि कोणतेही बेकायदेशीर काम संपविण्याचे काम करतो. डीएम आपल्या जिल्ह्यातील लोकांच्या भल्यासाठी काम करतो, तसेच तेथील शासन व्यवस्था सांभाळतो.

डीएमची कामे –

जिल्ह्यातील शांतता आणि सुव्यवस्था राखणे आणि कोणत्याही व्यक्तीवर अन्याय होणार नाही याची काळजी घेणे हे डीएमचे सर्वात महत्त्वाचे काम आहे. कोणत्याही पीडित व्यक्तीने डीएमकडे तक्रार केल्यास डीएम त्याची तक्रार गांभीर्याने घेतात.याशिवाय, डीएम राज्य सरकार किंवा केंद्र सरकारला देशाच्या विकासासाठी महत्त्वाच्या पावलांची माहिती देतात. आपल्या परिसरात कुठेही बेकायदेशीर काम होणार नाही याची तो काळजी घेतो. तो शासन व्यवस्था व्यवस्थित ठेवतो आणि चुकीचे आढळल्यास अधिकाऱ्यांना शिक्षा करतो, म्हणजेच निलंबित करतो.

डीएम पूर्ण फॉर्म –

डीएमचा अर्थ जिल्हा दंडाधिकारी (District Magistrate) असा आहे. जिल्हा दंडाधिकारी व्यतिरिक्त, डीएमची इतर अनेक नावे आहेत. त्यांना जिल्हाधिकारी, जिल्हा मुख्याधिकारी असेही म्हणतात.

DM कसे व्हावे?

UPSC द्वारे घेण्यात येणारी IAS परीक्षा उत्तीर्ण केल्यानंतर, रँकनुसार, तुम्हाला विविध सरकारी पदे मिळतील, ज्यात DM ची नोकरीही असते. UPSC द्वारे IAS परीक्षा एकूण 3 टप्प्यात पूर्ण केली जाते.हे तीन टप्पे यशस्वीरित्या पार केल्यानंतर, तुमची निवड झाल्यास तुम्हाला प्रशिक्षणावर पाठवले जाते आणि प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यानंतर तुम्हाला डीएम पद मिळेल. खाली, DM होण्यासाठी काय करावे लागते, याचे तपशील तुम्हाला टप्प्याटप्प्याने दिले गेलेले आहेत.

प्राथमिक परीक्षा (पूर्व परीक्षा)

तुम्ही IAS परीक्षेचा फॉर्म कधी भरता आणि त्यानंतर केव्हा परीक्षेची तारीख आली की, सगळ्यात आधी तुम्हाला पूर्वपरीक्षेलाच बसावे लागते. या परीक्षेत चालू घडामोडी, क्वांटिटेटिव्ह अ‍ॅप्टिट्यूड तसेच विविध समस्यांशी संबंधित प्रश्न येतात जे तुम्हाला दिलेल्या वेळेत सोडवावे लागतात. एकूण 400 गुणांचे दोन पेपर आहेत, ज्यासाठी तुम्हाला 2-2 तास मिळतात.

मुख्य परीक्षा

पूर्वपरीक्षेनंतर तुम्हाला मुख्य परीक्षेला बसावे लागेल. यामध्येही तुमच्यासमोर खूप कठीण प्रश्न येतात, जे सोडवण्यासाठी तुम्हाला ठराविक कालावधी दिला जातो. त्या काळात तुम्हाला प्रश्न सोडवावे लागतात. लक्षात ठेवा की जर तुम्हाला एखाद्या प्रश्नाचे उत्तर माहित नसेल तर तुम्हाला तो प्रश्न सोडावा लागेल कारण निगेटिव्ह मार्किंग देखील आहे. एकूण 9 पेपर आहेत आणि तुम्हाला 3-3-3 तासांचा वेळ मिळेल.

मुलाखत

प्राथमिक परीक्षा आणि मुख्य परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर उमेदवारांना मुलाखतीच्या फेरीत जावे लागते. यामध्ये, तुमची बुद्धिमत्ता चाचणी घेण्यासाठी तुम्हाला विविध प्रकारचे प्रश्न विचारले जातात, ज्याची उत्तरे तुम्हाला शांतपणे द्यावी लागतात कारण अनेकदा मुलाखतीमध्ये व्यक्ती गडबडून जाते आणि यामध्ये सर्व काही चुकते.त्यामुळे तुम्ही शांततेत मुलाखत घेणार्‍या लोकांचे प्रश्‍न ऐकून मग बुद्धीचा वापर करून योग्य उत्तरे द्यावी. मुलाखत उत्तीर्ण झाल्यानंतर तुमची आयएएस अधिकाऱ्यासाठी निवड होते. यानंतर तुम्हाला प्रशिक्षण पूर्ण करावे लागेल आणि प्रशिक्षण पूर्ण झाल्यानंतर तुम्हाला DM पद मिळेल.

डीएम पदासाठी तयारी –

आतापर्यंत तुम्हाला DM म्हणजे काय आणि डीएम ची कार्य काय आहेत याची माहिती मिळाली असेल. खाली DM बनण्याची तयारी कशी करायची याचे तपशील दिलेले आहेत.ज्या उमेदवारांना डीएम बनण्याची इच्छा आहे, त्यांना आयएएस परीक्षा उत्तीर्ण करावी लागेल. IAS चे पूर्ण रूप भारतीय प्रशासकीय सेवा आहे आणि ही परीक्षा दरवर्षी UPSC म्हणजेच केंद्रीय लोकसेवा आयोगाद्वारे घेतली जाते. जेव्हा उमेदवार ही परीक्षा उत्तीर्ण होतात तेव्हा त्यांना त्यांच्या श्रेणीनुसार विविध प्रकारच्या सरकारी नोकऱ्या मिळतात.त्यामुळे जर तुम्हाला जिल्हा दंडाधिकारी व्हायचे असेल तर तुम्हाला उच्च रँकसह IAS परीक्षा उत्तीर्ण करावी लागेल तरच तुम्हाला DM पद मिळेल आणि जर तुमची रँक कमी आली तर तुम्हाला इतर कोणतीही सरकारी नोकरी मिळेल. तथापि, चांगली कामगिरी दिल्यावर पदोन्नती मिळाल्यानंतर तुम्ही डीएमचे पद देखील मिळवू शकता.

डीएम पात्रता –

डीएम होण्यासाठी, तीच व्यक्ती अर्ज करू शकते, ज्याने पदवी शिक्षण पूर्ण केलेले आहे. यासाठी, तुम्ही देशातील कोणत्याही प्रमाणित विद्यापीठातून किंवा संस्थेतून तुमची पदवी पूर्ण केलेली असणे आवश्यक आहे. जर पदवी शिक्षण पूर्ण असेल त्यानंतरच तुम्ही UPSC द्वारे आयोजित नागरी सेवा परीक्षेत बसण्यासाठी अर्ज करू शकता.

डीएम पदासाठी वय मर्यादा –

आरक्षण लक्षात घेऊन डीएम होण्यासाठी विविध श्रेणींसाठी वेगवेगळी वयोमर्यादा निश्चित करण्यात आली आहे. खाली तुम्हाला सामान्य समुदाय, SC-ST समुदाय आणि OBC समुदायासाठी DM ला दिलेल्या वयातील सवलतीचे तपशील दिले जात आहेत.

• सामान्य समुदाय: 21 वर्षे ते 32 वर्षे
• ओबीसी समुदाय: 21 वर्षे ते 35 वर्षे
• Sc-St समुदाय: 21 वर्षे ते 37 वर्षे.

येथे आम्ही तुमच्या माहितीसाठी सांगू इच्छितो की सामान्य श्रेणीतील उमेदवार जास्तीत जास्त 6 वेळा IAS फॉर्म भरू शकतात. ओबीसी समाजातील लोक जास्तीत जास्त 9 वेळा आणि SC ST समुदायासाठी फॉर्म भरण्याची मर्यादा नाही. SC ST समुदाय त्यांच्या वयोमर्यादेपर्यंत फॉर्म भरू शकतो.

डीएमचा पगार –

सन्माननीय पद असल्याने त्यांना कोणाशीही तडजोड करण्याची गरज नाही. DM ची नोकरी ही IAS पातळीची नोकरी आहे आणि त्यांना सुरूवातीला महिन्याला सुमारे ₹ 50,000 पगार मिळतो आणि प्रगती केल्यावर हा पगार वाढत जातो.

डीएमची कर्तव्ये –

जिल्हा दंडाधिकारी यांनी खालीलप्रमाणे कर्तव्ये पार पाडावीत.

• कायदा व सुव्यवस्था प्रस्थापित करणे हे त्यांचे कर्तव्य आहे.
• तो कारागृहाची तसेच पोलीस ठाण्याची पाहणी करतो.
• तो आयपीसी अंतर्गत संबंधित खटल्यांचीही सुनावणी करतो.
• सरकारला आवश्यक तो सल्लाही देतो.
• सर्व समस्या विभागीय आयुक्तांना कळवल्या जातात.
• नीती आयोगाला शिफारसी देणे हे त्यांचे कर्तव्य आहे.

डीएम साठी अभ्यासक्रम –

आयएएस परीक्षेत विद्यार्थ्यांना चालू घडामोडी, सार्वजनिक प्रशासन, इंग्रजी, समाजशास्त्र, भूगोल या विषयांशी संबंधित प्रश्न विचारले जातात. त्यामुळे त्यांनी पुस्तक विकत घेऊन या सर्व विषयांचा अभ्यास करावा. याशिवाय, आम्ही तुम्हाला सांगतो की UPSC परीक्षेत बहुतेक प्रश्न भूगोल आणि समाजशास्त्र या विषयातून इयत्ता आठवी ते इयत्ता 12वीपर्यंत येतात, तसेच भारतीय राज्यघटनेचे अनेक प्रश्न UPSC परीक्षेत येतात.याशिवाय बारावीत विज्ञान विषयाचे प्रश्नही येतात. म्हणूनच या सर्व विषयांशी संबंधित पुस्तके खरेदी करावीत. याशिवाय चांगल्या पुस्तकांबद्दल जाणून घेण्यासाठी तुम्ही इंटरनेटची मदत घेऊ शकता.

डीएम साठी महत्वाच्या टिपा –

खाली काही महत्त्वाच्या टिप्स दिल्या आहेत ज्या तुमच्यासाठी DM बनण्यासाठी खूप उपयुक्त ठरू शकतात. त्यामुळे या टिप्स नक्की वाचा आणि त्यांचा विचार करा.

• तुम्ही UPSC प्रवेश परीक्षेची तयारी इयत्ता अकरावीपासूनच करायला हवी. आपण यासह पुढे गेल्यास, आपल्याला बरेच फायदे मिळतील.
• तुम्ही UPSC परीक्षेची टाइम टेबल बनवून तयारी करावी जेणेकरून तुम्हाला सर्व विषयांवर पूर्ण लक्ष देता येईल.
• तुम्ही चालू घडामोडी आणि सामान्य ज्ञानाची अधिक पुस्तके वाचावीत कारण असे प्रश्न बहुतांशी UPSC परीक्षेत विचारले जातात.
• टीव्ही चॅनेल्स पाहून आणि वर्तमानपत्रे वाचून तुम्ही चालू घडामोडींची माहिती मिळवू शकता. इंटरनेट वेबसाइटला भेट देऊन देखील तुम्हाला माहिती प्राप्त होईल. जर तुमची चालू घडामोडी मजबूत असेल तर तुम्ही परीक्षेत चांगले गुण मिळवू शकाल.
• यूपीएससी परीक्षा दिलेल्या एखाद्या व्यक्तीशी तुमची ओळख असेल, तर तुम्ही त्यालाही भेटून अनुभव विचारा.
• तुम्हाला UPSC परीक्षेच्या जुन्या प्रश्नपत्रिका घ्याव्या लागतील आणि त्या सोडवण्याचा प्रयत्न करा. असे केल्याने तुमचा सरावही होईल तसेच परीक्षेत कोणत्या प्रकारचे प्रश्न येतील. याचीही तुम्हाला कल्पना येईल.
• तुम्ही कोचिंग इन्स्टिट्यूटमध्ये सहभागी होऊ शकता. याशिवाय, तुम्हाला हवे असल्यास, घरी राहून YouTube याद्वारे तुम्ही यूपीएससी परीक्षेची तयारी करू शकता.

तुम्हाला डीएम कसे व्हावे (How to become DM officer) हा लेख आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…

भारतीय प्रशासकीय सेवेतील सर्वोच्च पद आयएएसला देण्यात आलेले आहे. भारतीय नागरी सेवेत निवड होणे ही अभिमानाची बाब आहे. तुम्हाला फक्त नोकरी मिळत नाही तर योग्य प्रकारे देशसेवा करण्याची संधी मिळत असते. नागरी सेवांद्वारे 24 सेवांसाठी ही परीक्षा घेतली जाते ज्यामध्ये IFS, IPS, IRS लाईक ग्रेड ‘अ’ पोस्ट समाविष्ट आहे.

IAS हा कार्यकारिणीचा स्थायी सदस्य आहे ज्यामध्ये निवडणूक नसून निवड आहे. देशातील विकास आणि समतोल यासाठी शासन आणि प्रशासन एकत्र काम करतात. आज आपण जाणून घेऊ की आयएएस होण्याची सुरुवात कशी करावी, तसेच अभ्यासासाठी Strategy काय असायला हवी, आणि IAS चा पगार किती आहे आणि पात्रता काय आहे, या विषयावर देखील तपशीलवार चर्चा करू.

आयएएस अधिकारी हे सिव्हिल सर्व्हिसेसमधील सर्वोच्च पद मानले जाते, ज्यासाठी केवळ उत्कृष्ट उमेदवारांची निवड केली जाते. कोणत्याही उत्कृष्ट पदासाठी, केवळ आयएएस पदाला प्राधान्य दिले जाते, मग ते केंद्र सरकारचे सचिव असो किंवा जिल्ह्याचे जिल्हा दंडाधिकारी. IAS अधिकारी हा भारतीय प्रशासनातील सर्वोच्च दर्जाचा अधिकारी मानला जातो.

IAS चे पूर्ण रूप काय आहे?

IAS – Indian Administrative Service (भारतीय प्रशासकीय सेवा)

आयएएस कसे व्हायचे?

केंद्रीय लोकसेवा आयोग (UPSC) सिव्हिल सर्व्हिसेस ही परीक्षा आयोजित करते, जर तुम्ही या परीक्षेचे स्वरूप आणि प्रक्रिया काळजीपूर्वक पाहिली तर ही परीक्षा उत्तीर्ण होणे फार कठीण नाही, परंतु यासाठी तुम्ही स्वतःला किती केंद्रित ठेवू शकता यावर ते अवलंबून आहे.

जर तुम्ही तुमच्या जीवनाचा उद्देश आयएएस बनवला असेल तर तुम्ही या पदासाठी सर्वात योग्य व्यक्ती आहात. आता तुम्ही आयएएस होण्यासाठी पदवी स्तरापासून तयारी करावी. यामुळे तुम्हाला ही परीक्षा उत्तीर्ण होण्यासाठी पुरेसा वेळ मिळेल.

सर्वप्रथम तुम्हाला परीक्षेचे स्वरूप समजून घ्यावे लागेल. यानंतर तुम्हाला तुमच्या सकारात्मक आणि नकारात्मक मुद्द्यांवर लक्ष केंद्रित करावे लागेल. तुम्ही तुमचे नकारात्मक बिंदू दूर करण्यासाठी प्रयत्न सुरू केले पाहिजेत

पात्रता

वयोमर्यादा

सामान्य श्रेणीसाठी उच्च वयोमर्यादा 32 वर्षे आहे, ओबीसी 35 वर्षे (ओबीसी नॉन क्रीमी लेयरसाठी) आणि इतर राखीव चौरस SC/ST साठी 37 वर्षे

शैक्षणिक पात्रता

मान्यताप्राप्त संस्थेकडून पदवी परीक्षा उत्तीर्ण होणे अनिवार्य आहे.

टीप: नागरी सेवा परीक्षेची सूचना UPSC द्वारे फेब्रुवारी महिन्यात प्रकाशित केली जाते.

IAS परीक्षेचे स्वरूप

प्राथमिक परीक्षा

प्राथमिक परीक्षेत सामान्य अध्ययनाचे दोन पेपर आहेत, प्रत्येक पेपरसाठी 200 गुण निश्चित आहेत. या परीक्षेत वस्तुनिष्ठ प्रश्न विचारले जातात, प्रत्येक चुकीच्या उत्तरासाठी एक तृतीयांश गुण वजा केला जातो. त्यामुळे जर तुम्हाला प्रश्नाचे बरोबर उत्तर माहित असेल तर तुम्ही उत्तर द्यावे कारण जास्तीत जास्त एक किंवा दोन गुण कमी असल्यास उमेदवारांना नापास घोषित केले जाते. यामुळे तुमची सर्व मेहनत व्यर्थ जाऊ शकते.

IAS मुख्य परीक्षा

IAS प्राथमिक परीक्षेनंतर, मुख्य परीक्षेत सहभागी होण्यासाठी अधिसूचना जारी केली जाते, जे उमेदवार प्राथमिक परीक्षेत पात्र ठरले आहेत तेच या परीक्षेत सहभागी होऊ शकतात.

मुलाखत

मुख्य परीक्षेनंतर, आयोगाद्वारे मुलाखतीचे आयोजन केले जाते, ज्या उमेदवारांना मुख्य परीक्षेत यशस्वी घोषित केले जाते ते मुलाखतीत भाग घेऊ शकतात.

आयएएस अधिकारी प्रशिक्षण

UPSC द्वारे घेतलेल्या परीक्षेच्या सर्व टप्प्यांमध्ये यश मिळाले की त्यानंतर आयोगाकडून गुणवत्ता यादी काढली जाते, त्याआधारे उमेदवारांची निवड कोणत्या पदासाठी करायची, हे ठरविले जाते. गुणवत्ता यादीतील सर्वोच्च उमेदवारांना IAS श्रेणी दिली जाते, उर्वरित इतर पदे यादीतील त्यांच्या स्थानाच्या आधारावर वितरीत केली जातात.

त्यानंतर, निवडलेल्या उमेदवारांना LBSNAA येथे 2 वर्षांचे प्रशिक्षण दिले जाते आणि त्यानंतर लोक प्रशासनात एमए पदवी दिली जाते.

IAS वेतन आणि भत्ते (भत्ता)

पगार

एका IAS ला दरमहा सुमारे 56100 ते 250000 रुपये पगार दिला जातो.

राहण्याची सोय

आयएसच्या तैनातीसह, पोस्टिंग होत असलेल्या जिल्ह्याच्या किंवा राज्याच्या प्रतिबंधित भागात डुप्लेक्स बंगला प्रदान केला जातो. हा लाभ त्याला जिल्हा/आयुक्त किंवा मुख्यालयात तैनात असला तरीही दिला जातो.

वाहतूक

एका IAS अधिकाऱ्याला प्रवासासाठी किमान 1 आणि जास्तीत जास्त 3 सरकारी वाहन चालक दिले जातात. वाहनाच्या इंधनाचा आणि देखभालीचा भार सरकार उचलते.

IAS कर्तव्य आणि जबाबदारी

• आयएएस म्‍हणून महसुलाशी संबंधित काम करावे लागते, जसे की महसूल गोळा करणे इ.
• जिल्ह्यातील कायदा व सुव्यवस्था राखण्यासाठी.
• कार्यकारी दंडाधिकारी म्हणून काम करावे लागते.
• IAS ला मुख्य विकास अधिकारी (CDO) किंवा जिल्हा विकास आयुक्त म्हणून काम करावे लागते.
• जिल्ह्यात राज्य सरकार आणि केंद्र सरकार च्या धोरणांची प्रभावीपणे अंमलबजावणी करणे.
• धोरणांचे निरीक्षण करण्यासाठी अचानक भेटी देण्यासाठी प्रवास करणे.
• आर्थिक बाबींच्या निकषांनुसार सार्वजनिक निधीवरील खर्चाचे परीक्षण करणे.
• सहसचिव, उपसचिव या नात्याने सरकारचे धोरण बनवताना आणि धोरणांना अंतिम स्वरूप देण्यासाठी सल्ला देणे.
• शासनाचे दैनंदिन कामकाज हाताळण्याची जबाबदारी घेणे.

आयएएस पद

• SDO / SDM / सह जिल्हाधिकारी / मुख्य विकास अधिकारी (CDO)
• जिल्हा दंडाधिकारी / जिल्हाधिकारी / उपायुक्त
• विभागीय आयुक्त
• सदस्य महसूल मंडळ
• महसूल मंडळाचे अध्यक्ष

आयएएस अधिकाऱ्याची शक्ती

आयएएस अधिकारी हा एखाद्या जिल्ह्याचा किंवा विभागाचा प्रमुख असतो, विभागातील प्रत्येक कामासाठी तो जबाबदार असतो, तो आपल्या अधिनस्थ कर्मचाऱ्यांना निर्देश देतो, कामात कोणत्याही प्रकारचा निष्काळजीपणा आढळल्यास तो कर्मचाऱ्यांना जबाबदार ठरवू शकतो आणि त्यांच्या विरुद्ध ठोस कारवाई करतो.

तो कर्मचार्‍यांना निलंबित करू शकतो आणि जर कोणत्या कर्मचार्‍याने कायद्याच्या विरोधात काम केले तर त्याच्याविरुद्ध एफ आय आर दाखल करू शकतो आणि सरकारकडून बरखास्तीची शिफारस करू शकतो.

FAQ (IAS संबंधित वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न)

IPS म्हणजे काय?

• IPS अधिकारी पदाची स्थापना सन 1948 मध्ये झाली. IPS संवर्ग गृह मंत्रालयाच्या अखत्यारीत आहे कारण, त्यावर पूर्णपणे गृह मंत्रालयाचे नियंत्रण आहे.
• हा गट ‘अ’ स्तराचा अधिकारी असतो जो जिल्हा किंवा त्याच्या क्षेत्राची कायदा व सुव्यवस्था हाताळण्यासाठी जबाबदार असतो. ते त्या भागातील पोलीस दलाचे प्रमुख असून संपूर्ण पोलीस प्रशासन त्यांच्या हाताखाली काम करते. IPS ही एक कठीण आणि लढाऊ सेवा आहे ज्यामध्ये कर्तव्य आणि सचोटीने सेवा करण्याची शपथ घेतली जाते. जिल्ह्यात एसपी एकतर एसीपीची तैनाती हे आयपीएस रँक ऑफिसरच्या स्तरावर आहे, म्हणजे या पदांवर फक्त आयपीएस पात्रांची नियुक्ती केली जाते. काही पीसीएस पदेही कोट्याच्या आधारे पदोन्नतीने दिली जातात.
• IPS चे पूर्ण रूप Indian Police Service (भारतीय पोलीस सेवा) असे आहे.

आयपीएस अधिकारी कसे व्हायचे?

जर तुम्हाला आयपीएस अधिकारी बनायचे असेल, तर त्यासाठीची पात्रता आणि योग्यता तीच आहे जी आयएएस अधिकारी होण्यासाठी आवश्यक आहे. आयपीएस अधिकारी होण्यासाठी UPSC द्वारे आयोजित नागरी सेवा परीक्षा उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे. UPSC परीक्षा वर्षातून एकदा घेतली जाते, ज्याची जाहिरात फेब्रुवारी महिन्यात प्रकाशित केली जाते आणि आयोगाकडून जून महिन्यात परीक्षा घेतली जाते. आयपीएस अधिकारी होण्यासाठी, तुमच्याकडे आयोगाने स्थापित केलेली पात्रता किंवा पात्रता असणे आवश्यक आहे, ज्यासाठी तुम्ही दिलेल्या मुद्यांवर काम केले पाहिजे.

पात्रता –

शैक्षणिक पात्रता –

आयपीएस होण्यासाठी उमेदवारांना मान्यताप्राप्त संस्थेतून पदवीधर असणे अनिवार्य आहे, पदवीच्या अंतिम वर्षातील विद्यार्थीही या परीक्षेला बसू शकतात.

वयोमर्यादा –

IPS साठी अर्ज करणाऱ्या उमेदवाराचे वय 21 ते 32 वर्षांच्या दरम्यान असावे. राखीव प्रवर्गातील उमेदवारांना सूट देण्यात आली आहे.

शारीरिक पात्रता

उमेदवाराची उंची

या पदासाठी पुरुष उमेदवारांची उंची 165 सेमी, राखीव प्रवर्गातील उमेदवारांसाठी 160 सेमी आणि महिला उमेदवारांसाठी 150 सेमी उंची असणे आवश्यक आहे. राखीव प्रवर्गातील महिला उमेदवारांसाठी, ते 145 सें.मी.

शिवणे

पुरुष उमेदवारांसाठी किमान 84 सेमी आणि महिला उमेदवारांसाठी 79 सेमी निश्चित केले आहे.

दृष्टी

आयपीएस पोस्टसाठी नेत्र साइट 6/6 किंवा 6/9 असावी. दृष्टी 6/12 किंवा 6/9 कमजोर डोळ्यांसाठी आवश्यक आहे.

टीप: माहितीची पुष्टी करण्यासाठी, निश्चितपणे UPSC IPS जाहिरात तपासा. तुम्ही वरील दिलेल्या IPS निकषांची पूर्तता केल्यास तुम्ही नागरी सेवा परीक्षेसाठी ऑनलाइन अर्ज करू शकता.

IPS परीक्षेची तयारी कशी करावी?

आयपीएस व्हायचे असेल तर नागरी सेवांचा सखोल अभ्यास करावा. नागरी सेवांद्वारे, केवळ उत्कृष्ट उमेदवार निवडले जातात आणि देशातील सर्वोच्च प्रशासकीय पदांवर नियुक्त केले जातात. तुम्हालाही आयपीएस म्हणून देशाच्या या उत्कृष्ट सेवेत काम करायचे असेल, तर परीक्षेत चांगली कामगिरी करावी लागेल. तुम्ही आयएएस अधिकारी व्हाल की आयपीएस, त्याची निवड तुमच्या गुणवत्ता यादीवर अवलंबून असेल. तुम्ही UPSC परीक्षेसाठी अर्ज केल्यास तुम्हाला खालील पायऱ्या पार कराव्या लागतील:-

प्राथमिक परीक्षा

या परीक्षेत तुम्ही सामान्य अध्ययन आणि CSAT दोन्ही पेपरमध्ये पात्र असणे आवश्यक आहे. या टप्प्यात किमान 5 लाख उमेदवार हजर होतात आणि प्रिलिम उत्तीर्ण झाल्यानंतर त्यांना मुख्य परीक्षेसाठी निवडले जाते. ही परीक्षा वस्तुनिष्ठ प्रकारची आहे, ज्याला वस्तुनिष्ठ प्रश्नपत्रिका असेही म्हणतात. या टप्प्यातील गुण गुणवत्ता यादीत गणले जात नाहीत.

मुख्य परीक्षा

या परीक्षेत तुम्हाला UPSC सामान्य अध्ययनाच्या सर्व प्रश्नपत्रिका विचारल्या जातात. ही परीक्षा वर्णनात्मक स्वरूपात आहे आणि या पेपरच्या आधारे सर्वात सखोल विषयाचे आकलन निश्चित केले जाते. या पेपर्सच्या आधारे मेरिट लिस्ट तयार केली जाते, ज्यामध्ये मुलाखतीचे क्रमांकही जोडले जातात. ही परीक्षा ५ दिवस चालते, ज्यामध्ये जीएस पेपर, निबंध आणि अनिवार्य भाषेवर आधारित प्रश्नपत्रिका असतात.

IPS मुलाखत (वैयक्तिक मुलाखत)

हा परीक्षेचा शेवटचा टप्पा आहे आणि अंतिम देखील आहे. जर तुम्ही मुख्य परीक्षेत चांगले गुण मिळवले असतील पण मुलाखतीत चांगले गुण मिळवू शकले नाहीत तर तुम्हाला कमी रँकवर समाधान मानावे लागेल. कमिशन पॅनल सुमारे 45 मिनिटांसाठी तुमची मुलाखत घेतो ज्यामध्ये तुमचे व्यक्तिमत्व तपासले जाते. तुम्हाला तार्किक प्रश्न विचारले जातात आणि तुमच्या प्रतिक्रिया आणि विचाराच्या आधारे तुम्हाला गुण दिले जातात. सर्व प्रश्नांची उत्तरे देणे आवश्यक नाही आणि आपण प्रश्न वगळू शकता.

गुणवत्ता यादीचे निर्धारण

सर्व टप्पे पूर्ण झाल्यानंतर आयोग मुख्य परीक्षा आणि मुलाखतीच्या आधारे गुणवत्ता यादी जाहीर करते. टॉपर्सना IAS, IPS, IFS, IRS सारख्या रँकने सन्मानित केले जाते.

प्रशिक्षण (IPS प्रशिक्षण)

गुणवत्ता यादीनंतर, सर्व पात्र उमेदवार आयपीएस अधिकाऱ्यांना LBSNAA प्रशिक्षण अकादमी येथे सहा महिन्यांचे प्रशिक्षण दिले जाते आणि त्यानंतर हैदराबाद येथील सरदार वल्लभभाई पटेल पोलिस अकादमीमध्ये प्रशिक्षण दिले जाते. तेथे त्यांना भारतीय दंड संहिता, विशेष कायदा आणि गुन्हेगारी शास्त्राचे प्रशिक्षण दिले जाते.

आयपीएस अधिकाऱ्याला किती पगार आणि भत्ते मिळतात?

त्यांच्या पद आणि प्रतिष्ठेनुसार पगारासह इतर प्रकारचे भत्तेही आयपीएस अधिकाऱ्याला दिले जातात. नवनियुक्त आयपीएस अधिकाऱ्याला सुमारे ५६,१०० रुपये पगार दिला जातो. पगार आणि भत्तेही ज्येष्ठतेनुसार वाढतच राहतात.

आयपीएस पेपरची माहिती – IPS Paper Mahiti

सामान्य अभ्यास

• पेपर-I: निबंध लेखन – हे 250 गुणांचे असेल.
• पेपर II: सामान्य अध्ययन-१ – या अंतर्गत भारतीय वारसा आणि संस्कृती, जगाचा इतिहास आणि समाज, भूगोल असे विषय असतील, ते २५० गुणांचे असतील.
• पेपर III: सामान्य अध्ययन-II – या अंतर्गत शासन, राज्यघटना, राजेशाही, सामाजिक न्याय आणि आंतरराष्ट्रीय संबंध हे विषय असतील – ते 250 गुणांचे असतील.
• पेपर IV: सामान्य अध्ययन-III – तंत्रज्ञान, आर्थिक विकास, जैव-विविधता, पर्यावरण, सुरक्षा आणि आपत्ती व्यवस्थापन इत्यादी विषय असतील. ते 250 गुणांचे असतील.
• पेपर V: सामान्य अध्ययन-IV या अंतर्गत समाविष्ट असलेले विषय असतील – नैतिकता, सचोटी, योग्यता – ते 250 गुणांचे असतील.
• पेपर VI: ऐच्छिक विषय: पेपर-I – हा 250 गुणांचा असेल.
• पेपर VII: पर्यायी विषय: पेपर-II – तो 250 गुणांचा असेल.

एकूण गुण

• या पदासाठी एकूण 1750 गुणांची लेखी परीक्षा असेल.
• 275 गुणांसाठी मुलाखत होणार असते.
• एकूण गुणांची बेरीज 2025 अशी निश्चित करण्यात आली आहे.

आयपीएस परीक्षेत समाविष्ट असलेले विषय –

उमेदवार कृषी, पशुसंवर्धन आणि पशुवैद्यकीय विज्ञान, मानववंशशास्त्र, वनस्पतिशास्त्र, रसायनशास्त्र, स्थापत्य अभियांत्रिकी, वाणिज्य आणि लेखाशास्त्र, अर्थशास्त्र, इलेक्ट्रिकल अभियांत्रिकी, भूगोल, भूविज्ञान, इतिहास, कायदा, व्यवस्थापन, यांत्रिक अभियांत्रिकी, वैद्यकीय विज्ञान, तत्त्वज्ञान, भौतिकशास्त्र, या विषयांसाठी अर्ज करू शकतात. राज्यशास्त्र आणि आंतरराष्ट्रीय संबंध, मानसशास्त्र, सार्वजनिक प्रशासन, समाजशास्त्र, सांख्यिकी, प्राणीशास्त्र आणि भाषा (निवडलेले) हे वैकल्पिक विषय म्हणून निवडले जाऊ शकतात.

आयपीएस अधिकारी कोणती कामगिरी बजावतो?

• कायदा आणि कुख्यात गुन्हेगारांना गुन्हे करण्यापासून रोखणे हे आयपीएस अधिकाऱ्याचे मुख्य काम असते. आयपीएस अधिकारी गुन्हेगारांना शिक्षा देण्यासाठी त्यांना अटक करतात.
• यासोबतच तो गुन्हेगारी तसेच अंमली पदार्थांची तस्करी, मानवी तस्करी, सीमा सुरक्षा राखणे, दहशतवाद रोखणे, रेल्वे पोलीस आणि सायबर गुन्हे रोखण्याचे काम करतो. याशिवाय या सर्व अवैध कामांवर त्यांची नजर असते.
• तुम्हाला आयपीएस अधिकारी कसे व्हावे (How to become an IPS Officer) हा लेख आवडला असल्यास नक्की तुमचा अभिप्राय कमेंट बॉक्समध्ये कळवा…